Gdy Żydzi spotykają Mesjasza

Świadectwa rabinów
1

Rabin Max
Urodziłem się w ortodoksyjnej rodzinie żydowskiej. Moje najwcześniejsze wspomnienia to
obraz rodziców wstających przed świtem, by spędzić długi czas na czytaniu hebrajskich
modlitw. Nawet zimą odbywali te poranne rytuały przed rozpalonym ogniem. Zawsze byli
pobożnym, bojącym się Boga małżeństwem. Od piątego do piętnastego roku życia kształciłem
się w ortodoksyjnej szkole judaistycznej.
Pewien uczony Żyd wprowadził mnie w pięć Ksiąg Mojżeszowych - Pięcioksiąg (hebr. „Tora”):
pięć pierwszych ksiąg Starego Testamentu — Genezis (Ks. Rodzaju), Exodus (Ks. Wyjścia),
Leviticus (Ks. Kapłańska), Numeri (Ks. Liczb) oraz Deuteronomium (Ks. Powtórzonego
Prawa). [przyp. red.]. Klasyczne wykształcenie zdobyłem w gimnazjum, a potem uczyłem się
zawodu wykonując pracę biurową w pewnym zakładzie.
Moi ówcześni znajomi odkrywali przede mną grzeszne przyjemności świata i chociaż
chodziłem do synagogi oraz odmawiałem hebrajskie modlitwy w Szabat, coraz bardziej
oddalałem się od wiary ojców.
Po ukończeniu szkoły rabinackiej zostałem ordynowany na rabina. Rozpocząłem pracę w
Dayton w stanie Ohio, gdzie sprawowałem urząd rabina przez dziesięć lat. Przez ten czas
poznałem wielu przyjaciół i odebrałem wiele dowodów wdzięczności, które bardzo cenię.
Podczas piątkowych wykładów mówiłem na tematy społeczne, ekonomiczne, mówiłem o
monoteizmie, kulturze etycznej, wartościach moralnych, którymi kierują się Żydzi, itd. W
sobotnie ranki prowadziłem cykl wykładów na temat Pięcioksięgu, uzupełnianych
fragmentami z Proroków. W niedzielę od 8 rano do 5 po południu, z godziną przerwy na obiad,
nauczałem w szkole niedzielnej.
W 1895 roku w chrześcijańskim kościele w Dayton odbywała się seria spotkań, podczas której
pastorzy różnych denominacji mówili o swoich przekonaniach. Stałem dumnie przed
zgromadzeniem chrześcijan wyjaśniając dlaczego jestem Żydem, a także dlaczego nie wierzę w
Jezusa jako Mesjasza i Zbawiciela. Pochwalałem reformowany judaizm, który nie zakładał
potrzeby odkupieńczej ofiary za grzechy; etykę religijną, która uspokajała wyrzuty sumienia,
koncentrując się na własnej sprawiedliwości człowieka.
Wśród słuchaczy siedziała pewna starsza kobieta, oddana chrześcijanka, którą do głębi
poruszyły moje słowa: „O Boże!” — modliła się — „Spraw, żeby dr Wertheimer zdał sobie
sprawę, jak bardzo potrzebuje Zbawiciela, którego tak dumnie odrzuca. Jeśli to konieczne,
postaw go w takiej sytuacji, aby zobaczył, jak bardzo potrzebuje Jezusa Mesjasza”.
Jakież potężne siły zostały poruszone przez wołanie tej kobiety! W czasie, gdy wydarzenia te
miały miejsce, niczego mi w życiu nie brakowało. Miałem młodą, wspaniałą żonę, byłem
rabinem B'nai Yeshorum Synagogue, miałem piękny dom, wystarczająco dużo pieniędzy,
odpowiednią pozycję w kongregacji. Zostałem honorowym członkiem Ministerial Association,
byłem również członkiem Present Day Club, mówcą zapraszanym przez organizacje społeczne,
szkoły i kościoły wszystkich denominacji naszego miasta. Moja biblioteka wyglądała
imponująco. Miałem wszystkie książki Boba Ingersoli i korespondowałem z autorem. Byłem
zadowolony z życia! Wraz z żoną muzykowaliśmy, mieliśmy dwoje służących, wspaniałego
syna i córkę Rosę.
2
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
Nagle przyszła zmiana! Moja żona ciężko zachorowała i pomimo opieki wielu specjalistów
zmarła, pozostawiając mnie z dwojgiem małych dzieci. Po pogrzebie oddałem Rosę pod opiekę
teściowej, a przez ogłoszenia szukałem gospodyni, która mogłaby zająć się domem. Czułem się
najbardziej nieszczęśliwym człowiekiem na świecie. Nie mogłem spać. Chodziłem ulicami
pragnąc zapomnieć o smutku, który wypełniał moje serce. Marzenia o udanej karierze i
spokojnym życiu rozsypały się. Gdzie mogłem znaleźć ukojenie? Niebiosa były głuche, gdy
wołałem do Boga moich ojców. Jak mogłem jako rabin wypowiadać słowa pociechy, gdy mój
własny smutek doprowadzał mnie do szaleństwa?
Próbowałem spirytyzmu, ale to była ułuda. Zainteresowałem się teozofią (Teozofia (gr.
„theosophia”) dosł. „boska mądrość” — panteistyczna forma gnozy powiązana z mistycyzmem
Wschodu. Jej początki datują się od II połowy XIX wieku, kiedy to Helena Bławatski założyła w
Nowym Jorku tzw. Towarzystwo Teozoficzne. [przyp. red.]) i Nauką Chrześcijańską (ang.
„Christian Science” — wbrew pozorom zupełnie niechrześcijańska sekta o podłożu
okultystycznym, założona w XIX w. przez „Matkę” Mary Baker Eddy. [przyp. red.]) tylko po to,
by przekonać się, że nie ma nadziei.
Moje przeżycia były podobne do przeżyć Joba kiedy wołał: „Moje dni są szybsze niż tkackie
czółenko i przemijają bez nadziei” (Job 7, 6). Po dziesięciu latach sprawowania urzędu rabina,
zdecydowałem się odrzucić propozycję pozostania na następną kadencję. Musiałem wszystko
przemyśleć. Zastanawiałem się, gdzie jest teraz duch i dusza tej, która była tak utalentowaną
pianistką i wniosła tyle uroku w moje życie? Co stało się ze wszystkimi zdolnościami,
pragnieniami, dążeniami tego wspaniałego i czynnego umysłu? Sięgnąłem po Biblię.
Studiowałem judaizm, ale to nie przyniosło odpowiedzi, nie zaspokoiło pragnienia mojego
serca. Potem zacząłem studiować Nowy Testament porównując go ze Starym. Wiele
fragmentów przeczytałem, rozważyłem, nad wieloma rozmyślałem. Szczególnie jeden wywarł
na mnie ogromne wrażenie: 53 rozdział Księgi Izajasza, 11 werset, ostatnia część:
„Sprawiedliwy mój sługa wielu usprawiedliwi i sam ich winy poniesie”.
Jest to jedyna wzmianka tego rodzaju: „Sprawiedliwy mój sługa”. Nie ma nigdzie w Słowie
Bożym podobnej, zarówno w Starym jak i Nowym Testamencie. Czytamy: „Dawid mój sługa”,
„Izajasz mój sługa”, ale określenie „Mój sprawiedliwy sługa” musi dotyczyć kogoś innego.
Zastanawiałem się, kto jest tym sprawiedliwym sługą. Do kogo zwraca się prorok?
Próbowałem szukać odpowiedzi: Kimkolwiek jest ten sprawiedliwy sługa Boga, nie jest to
Izrael, bo prorok określa Izrael jako grzeszny lud, pogrążony w niegodziwości, nieczysty.
Sprawiedliwym sługą musi być Ten, który jest Święty. Jeśli to nie Izrael, kto to może być?
Doszedłem do wniosku, że musi to być Izajasz, ale w szóstym rozdziale Księgi Izajasza
znalazłem fragment, w którym prorok wyznaje, że jest grzesznikiem i człowiekiem nieczystych
warg.
„Mój sprawiedliwy sługa” — kto to może być?
Zacząłem studiować cały kontekst 53 rozdziału Księgi Izajasza, a w szóstym wersecie 50
rozdziału znalazłem fragment:
„Mój grzbiet nadstawiałem tym, którzy biją”.
3
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
Zastanawiałem się, kto nadstawiał swój grzbiet tym, którzy biją? Na początku tego rozdziału
powiedziane jest „Tak mówi Pan” i Pan jest jedynym, który przemawia w tym rozdziale. Czy to
Bóg nadstawiał grzbiet tym, którzy biją? Czy Bóg ma grzbiet? Kiedy i dlaczego był bity? Kto Go
bił? Czytałem dalej:
„(...) A moje policzki tym, którzy mi wyrywają brodę, mojej twarzy nie zasłaniałem przed
obelgami i pluciem”.
Co to wszystko znaczy? Kto był tak znieważany? Kiedy? Dlaczego? Czy Boga można opisać w
taki sposób? Studiując, znajdowałem coraz to więcej proroctw. w Psalmie 110, 1 jest napisane:
„Rzekł Pan Panu memu: siądź po prawicy mojej, aż położę nieprzyjaciół twoich, jako
podnóżek pod nogi twoje!”
Oto sam Dawid mówił o swoim potomku nazywając Go Panem. Dlaczego nie mogłem znaleźć
jasnych wypowiedzi, wypowiedzi, które byłyby zrozumiałe dla każdego Żyda?
Zdezorientowany, postanowiłem przeczytać całą Księgę Izajasza. Zatrzymałem się na
rozdziale dziewiątym, gdzie przeczytałem:
„Albowiem dziecię urodziło się nam, Syn jest nam dany i spocznie władza na jego ramieniu i
nazwą go: cudowny Doradca, Bóg Mocny, Ojciec Odwieczny, Książę Pokoju”.
To był najbardziej niepojęty fragment. Oto stałem oko w oko z doktryną o Trójjedynym Bogu.
My, Żydzi mamy znane wyznanie dotyczące monoteizmu: „Sz'ma Israel, Adonaj Eloheinu,
Adonaj echad”.
Słowo „Echad” znaczy „jeden. Na tym słowie zbudowana jest żydowska doktryna jedności i
cała filozofia judaizmu. Rabini nauczali od wieków, że echod” znaczy „absolutna jedność”.
Nie mogłem się z tym pogodzić; czyżby to nie była prawda? Rozpocząłem studia i odkryłem,
że słowo to nie znaczy „absolutna jedność”, ale „złożona jedność”. Oto ilustracja: Adam i Ewa
stali się jednym ciałem — hebrajskie słowo oddające jedność ciała to „basar echod” — złożona
jedność.
Mojżesz wysłał do ziemi Kanaan dwunastu szpiegów, którzy przynieśli olbrzymią kiść
winogron, co brzmi „eschol echod”. Setki owoców na jednej gałęzi nie mogły być absolutną
jednością, a jednak nazywają się „jedna kiść” — złożona jedność.
Członkowie rodu Beniamina popełnili nieprawość w oczach Boga. Pozostałe plemiona były
oburzone i wszyscy powstali „jak jeden” — „isz echod”. Znowu pojawia się złożona jedność:
Tysiące złączone jak jeden.
Te i inne wersety pokazują wyraźnie, że „echod” nie może oznaczać absolutnej jedności.
Bóg objawił się Abrahamowi jako Wszechmogący (E1 Shaddaj). Pierwsza litera tego słowa to
Shin. Składa się ona z trzech znaków połączonych w jedno. Litera ta znajduje się także na
filakteriach (Filakteria in. tefilin — dwa czarne skórzane pudełeczka zawierające cztery zwitki
z ustępami biblijnymi, które przywiązuje się rzemykami do lewego przedramienia i górnej
części czoła. Używane przez mężczyzn w czasie nabożeństw w dni powszednie. [przyp. Red.]) i
na drzwiach domów. Żydzi uważają ją za symbol Boga Najwyższego, bo składa się z trzech
znaków (każdy symbolizuje jedną osobę Trójjedynego Boga) złączonych w jedno.
Zastanawiało mnie jeszcze inne pytanie: „Jeśli ten, który był na krzyżu to naprawdę wcielony
Bóg, w takim razie kto był w niebie?” Zwróciłem się do 18 rozdziału Księgi Rodzaju. Abraham
miał trzech gości — dwóch aniołów i trzeciego, do którego zwraca się czternaście razy jako do
Boga. Gdy dwóch odeszło, trzeci zwrócił się do niego:
4
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
„Czy mam zataić przed Abrahamem to, co zamierzam uczynić? Zstąpię więc i zobaczę, czy
postępowali we wszystkim tak, jak głosi krzyk, który doszedł do mnie, czy nie; muszę to
wiedzieć!”
Abraham wstawił się za mieszkańcami Sodomy i Gomory. Pan odszedł, a on wrócił do domu.
Tu dochodzimy do ważnego momentu: Bóg sprawdza, jak żyją mieszkańcy Sodomy i Gomory,
po czym odmawia oszczędzenia ich, bo nie może znaleźć nawet dziesięciu sprawiedliwych. W
następnym rozdziale znajdujemy takie zdanie:
„Wtedy Pan spuścił na Sodomę i Gomorę deszcz siarki i ognia, sam Pan z nieba”
Czy mogło być dwóch Bogów, jeden chodzący po ulicach Sodomy i drugi w niebie? Musiał być
tylko jeden wszechobecny Bóg! Jeśli to jest prawdą, On mógł być jednocześnie zarówno w
niebie jak i w Jezusie na krzyżu. Pojawił się następny problem: dlaczego imię Jezus nie pojawia
się w pismach hebrajskich?
Rozpocząłem studia nad tym zagadnieniem. Jakież było moje zdziwienie, gdy odkryłem, że w
275 roku p. n. e., król Ptolemeusz wezwał uczonych z Palestyny i polecił im przetłumaczyć
Pisma hebrajskie na język grecki. Rozpoczęli od Pięcioksięgu i kiedy doszli do słowa „Jeszua”
przetłumaczyli je jako „Jezus” pisząc z odpowiednim znakiem dla podkreślenia, że słowo to nie
może być przetłumaczone na język grecki, ponieważ język hebrajski tego zabrania.
Gdy Jozue wszedł do ziemi Kanaan wraz z jedenastoma szpiegami, jego imię brzmiało
„Jehoszua” — „Bóg jest Zbawicielem” i dokładnie to znaczy słowo Jezus.
Nie mogłem już dłużej trwać w niedowiarstwie. Zostałem przekonany o prawdzie Bożej, która
jest w Jezusie Mesjaszu. Zawołałem: „Panie, wierzę, że Jezus odkupił mnie umierając za mnie!
Wierzę, że Ty troszczysz się o mnie! Wierzę, że do Ciebie należy moc i potęga! Od dzisiaj będę
wyznawał Jezusa jako mojego Pana i Zbawiciela!”
Po wielu miesiącach poszukiwań byłem przekonany, że Jezus był sprawiedliwym sługą Boga
„Jahwetsidkenu” — „Pan moją sprawiedliwością”.
30 marca 1904 roku publicznie wyznałem Jezusa w Centralnym Kościele Baptystów. Po
otrzymaniu zgody na głoszenie Słowa, wiele drzwi otworzyło się przede mną. Zachęcono mnie,
abym wstąpił do Seminarium Baptystycznego w Louisville w stanie Kentucky, które
ukończyłem po roku studiów. Brat Icenbarger zebrał na moją prośbę trzydziestu pięciu
pastorów baptystycznych z Dayton Association. Zgromadzenie to zadawało mi pytania
odnośnie mojej wiary i przekonań doktrynalnych. Tego wieczoru zostałem ordynowany, a
pierwsza propozycja pracy nadeszło z Ada w Ohio, gdzie służyłem jako pastor przez pięć lat.
Stamtąd zostałem powołany na stanowisko pastora ewangelisty przez Misję Nowego
Przymierza w Pittsburgu, której założycielem i koordynatorem przez wiele lat był Maurice
Ruben.
Po dwóch i pół roku służby poczułem, że Bóg powołuje mnie do głoszenia Ewangelii zarówno
wśród Żydów jak i pogan, a jednocześnie zaufałem, że On sam będzie troszczył się o mnie i
moją rodzinę. W 1913 roku wróciliśmy do Ada, małego zgromadzenia, które prowadziłem jako
pasterz przez pięć lat, a które było tak drogie mojemu sercu.
Rozpocząłem od nauczania prawd biblijnych, a Bóg mnie wciąż prowadził. Gdybym chciał
opisać wszystkie objawy Jego dobroci i łaski, mogłaby powstać książka. Nigdy nie zawiódł,
zawsze otaczał opieką, zaspokajał każdą potrzebę, również poprzez bolesne lekcje w moim
życiu. W Chrystusie znalazłem jedyną stałą ucieczkę od moich smutków.
5
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
Jako rabin pragnąłem dać samotnym i osieroconym iskrę nadziei, ale jak mogłem dać coś,
czego sam nie miałem? Dawałem współczucie, ale gdy przyszedł czas smutku, czas tragedii,
sam widziałem, jak mało mogłem zaoferować. Za to jakże wspaniałe i zwycięskie są słowa
Jezusa Mesjasza dla ludzi o złamanych sercach:
„Ja jestem zmartwychwstanie i żywot, kto we mnie wierzy, choćby i umarł, żyć będzie. a kto
żyje i wierzy we mnie, nie umrze na wieki”.
I dalej:
„Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wam, kto słucha słowa mego i wierzy temu, który mnie
posłał, ma żywot wieczny i nie stanie przed sądem, lecz przeszedł ze śmierci do żywota” (Jan 5,
24).
Jest tylko jedno życie wieczne, a jego jedynym źródłem jest Boży Syn. Jakże wspaniałą nowinę
my, odkupieni, mamy do przekazania dzisiaj!
6
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
Rabin Phillipp Philips
Philipp Philips, jak wielu Żydów, był potomkiem pobożnej rodziny. Już w młodym wieku
zapoznał się z historią i literaturą swojego narodu. Później został rabinem synagogi w Nowym
Jorku. W pewien piątkowy wieczór, gdy wchodził do synagogi, usłyszał słowa pieśni:
„O, młodzieńcze, weź swoją pannę młodą, razem uczcimy szabat...
Powstań z prochu, załóż swoje piękne szaty mój ludu;
Syn Jessego z Betlejem przynosi zbawienie duszy mojej”.
Philips ogromnie pragnął zbawienia; jego serce przepełniał strach przed potępieniem. Szukał
pocieszenia w książkach. Przeczytał wszystkie pisma żydowskie — Misznę i Gemarę, Midrasz,
Rabbah i Targum, aramejski przekład Biblii oraz niezliczone ilości innych pism. Jednak nic nie
zaspokoiło tęsknoty jego serca. Nigdzie nie mógł znaleźć tego, czego szukał. Komu mógł
zaufać? Żaden z członków kongregacji nie mógł mu pomóc i być może dlatego rozważał nawet
możliwość porzucenia religii żydowskiej.
Tak się jednak złożyło, że w owym czasie, pełnym obaw i wątpliwości, pracował w Nowym
Jorku mesjanistyczny rabin Jacob Freshman, dyrektor Misji wśród Żydów, który miał przywilej
przyprowadzić wielu z nich do Zbawiciela przez swoją gorliwą służbę. Philipp Philips czuł
dziwną sympatię do tego człowieka, nie zaryzykował jednak odwiedzin w ciągu dnia. Dla niego,
rabina, taka wizyta mogłaby być niebezpieczna. Zdecydował się jednak pójść późnym
wieczorem. W drodze spotkał ewangelistę D. L. Moody'ego, którego znał od dawna. Po ciepłym
powitaniu Moody zapytał:
— Co sprawiło, że wyszedłeś z domu o tak późnej porze?
Philips odpowiedział, że wybrał się właśnie do pastora Freshmana.
— Wyjechał w podróż misyjną — odpowiedział Moody. — Prawdopodobnie nie będzie go
przez kilka tygodni.
Potem, jak relacjonuje Philips, Moody spytał:
— Dlaczego nie jesteś w domu i nie cieszysz się owocami swojego stołu? Przyjacielu, widzę, że
potrzebujesz pomocy, mój duch mówi mi, że jesteś Nikodemem.
Powiedział mu także, że wraz z doktorem Rosvallym, znanym lekarzem, od dawna modlili się
o niego. Poradził również, aby Philips zaczął czytać Nowy Testament, ale ten odmówił, bał się
bowiem prześladowania w razie, gdyby inni Żydzi dowiedzieli się o tym. Moody nie był jednak
człowiekiem, którego łatwo się pozbyć. Zaoferował Nowy Testament, który miał przy sobie,
zachęcając Philipsa do przeczytania pierwszego rozdziału Ewangelii Mateusza. Rabin ponownie
odmówił tłumacząc, że jest niemożliwe, aby on sam uwierzył w Jezusa, o którym mówił Moody.
W końcu jednak przyjął książkę.
Cóż za odkrycia dokonał! Był przekonany, że znajdzie tam nienawiść, przemoc, pychę i
egoizm; zamiast tego znalazł miłość, pokorę i pokój. Zamiast kamieni odkrył perły, tam gdzie
obawiał się cierni, róże roztaczały piękną woń, gdzie spodziewał się dowiedzieć o brzemionach,
jakie przynosi życie, czytał o błogosławieństwie, zmartwychwstaniu, niebiańskich skarbach.
Stwierdził, że dopiero teraz zaczyna rozumieć treść Starego Testamentu, czytając go w świetle
Nowego. Tak, jak Bóg prowadził jego ojców na pustyni, obecny w obłoku za dnia i w słupie
ognia w nocy, tak on zobaczył Jezusa Przewodnika, który prowadzi nas, ludzi, na drodze
7
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
zbawienia. Zrozumiał, że nie był świadom wielu rzeczy i nawrócił się do Jezusa, Zbawiciela i
Boga, w którym ujrzał Odkupiciela Izraela i wszystkich ludzi. Uniżył się i przyszedł do Jezusa
jako grzesznik, który na nic nie zasługuje, mogąc jedynie prosić o łaskę. Uwierzył
nieodwołalnym Bożym obietnicom i wreszcie zrozumiał słowa z Księgi Izajasza 53, 4-5:
„Lecz on nasze choroby nosił,
nasze cierpienia wziął na siebie.
A my mniemaliśmy, że jest zraniony,
przez Boga zbity i umęczony.
Lecz on zraniony jest za występki nasze,
starty za winy nasze.
Ukarany został dla naszego zbawienia,
a jego ranami jesteśmy uleczeni”.
Wkrótce sprawdziły się obawy o prześladowaniach. Spodziewał się, że przyjaciele nie będą go
rozumieli, że jego wyznanie wiary poczytane zostanie za ślepotę, a ludzie zapytają go, ile
pieniędzy dostał za uznanie Jezusa Mesjaszem. Równocześnie wiedział, że niczego innego nie
może oczekiwać. Wrogość biła nawet z listu matki, która pisała: „Phillipp! Nie jesteś już moim
synem. Dla nas jesteś martwy. Zdradziłeś religię ojców i Synagogę dla tego zwodziciela Jezusa,
dlatego bądź przeklęty!” Ten list był dla niego wielkim ciosem, mimo całej świadomości, że
jako Żyd musi poświęcić wszystko, jeśli zdecyduje się pójść za Jezusem.
Im bardziej ludzie pogardzali nim i nienawidzili go, tym bardziej ich kochał i modlił się o
nich. Po trzech tygodniach był w stanie wysłać do matki pełen miłości list, jako odpowiedź na
jej słowa. Pozostawała mu jedynie tęsknota za dniem, kiedy będzie mógł zanieść przesłanie o
Krzyżu swoim bliskim.
Jedynym pragnieniem rabina Philipsa było głosić Ewangelię o Jezusie Mesjaszu. Pragnienie to
odkrył w sobie dzięki Bożej pomocy i przez wiele lat służył wiernie swojemu Mistrzowi.
8
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
Rabin Rudolf Herman Gurland
„Żyłem w dwóch zupełnie różnych rzeczywistościach, jako Żyd i jako chrześcijanin. Jako Żyd
w świecie wątpliwości i przesądów, pod przekleństwem Prawa, potem, dzięki łasce Bożej
przeszedłem z ciemności do światłości — ze śmierci do życia. Od tamtej chwili mam zaszczyt i
przyjemność głoszenia Ewangelii, Dobrej Nowiny o łasce, którą Bóg zsyła w Jezusie Mesjaszu i
zwiastować pojednanie w Jezusie zarówno dla Żydów jak i nie-Żydów, bo jestem dłużnikiem
jednych i drugich”.
Słowa te zostały napisane przez Chaima Gurlanda, syna pobożnego rabina z Wilna. Jako
dziecko z niecierpliwością czekał na swe pierwsze nauki. Nie miał jeszcze pięciu lat, gdy ojciec
zaczął go uczyć Słowa Bożego. Wkrótce mógł już czytać Pisma. Tak bardzo pokochał postać
proroka Eliasza, że pewnego dnia wybiegł niespodziewanie z domu, bo chciał zostać jak on
porwany do nieba. Został odnaleziony po kilku dniach, w stanie skrajnego wycieńczenia.
W młodości spotkało go pewne szczególnie nieprzyjemne przeżycie. W komentarzu do Biblii
znalazł rysunek przedstawiający Jezusa na krzyżu, który zrobił na nim duże wrażenie. Chłopiec
postanowił ukryć się na poddaszu, aby wykonać kopię rysunku. Trwało to dość długo i rodzice
zaczęli go szukać. Zapadł już zmrok, gdy roztrzęsiony i zirytowany ojciec odnalazł go. W jego
oczach syn popełnił wielką zbrodnię, za co został surowo ukarany.
Przeznaczeniem Chaima było zostać rabinem. Po trzech latach studiów w seminarium
rabinicznym został ordynowany. Tego dnia napisał:
„Był to najokropniejszy, najnieszczęśliwszy dzień w moim życiu!” Powodem były wątpliwości
co do boskiego pochodzenia Talmudu (Talmud: najważniejsze opracowanie ustnej Tory,
napisane w formie obszernego komentarza w języku aramejskim. [przyp. red.]), jednak będąc
posłuszny rodzicom obrał drogę, którą mu przeznaczyli, choć wiedział, że nie przyniesie mu
ona zadowolenia. Mimo wyrzutów sumienia, przyjął stanowisko rabina w Wiłkomirze.
Szybko przekonał się, że nie jest w stanie tego wytrzymać. Będąc w synagodze, publicznie
wypowiadał się przeciwko Talmudowi, prowokował dyskusje, ale nikt nie przyjął jego
wyzwania. Główny rabin domagał się odwołania wszystkiego, ale Gurland nie zgodził się.
Utrzymał urząd jeszcze przez dwa lata, potem musiał odejść.
Co teraz? Przyszło kilka chudych lat, kiedy pracował jako prywatny nauczyciel. Pewnego dnia,
żydowski domokrążca przyniósł hebrajski Nowy Testament. Ex-rabin po raz pierwszy
przeczytał Kazanie na Górze, Listy Pawła i pozostałe księgi. Nowe studia stały się źródłem
kolejnych wątpliwości i smutku.
Wkrótce Chaim poznał pastora Faltina mającego kontakt z wieloma Żydami w Kiszyniowie.
Pastor odwiedził rabina i spotkał się z ciepłym przyjęciem. Pod koniec rozmowy Faltin rzucił
propozycję: „Dość dobrze rysuję i z chęcią mogę udzielić lekcji rysunku i niemieckiego, jeśli w
zamian, raz w tygodniu, będzie pan czytał ze mną Biblię. Chciałbym poprawić swoją znajomość
hebrajskiego”. Gurland zgodził się.
Wspólnie czytając doszli do 53 rozdziału Księgi Izajasza, który jest jednym z najwspanialszych
fragmentów Biblii. Żydzi obawiają się go wiedząc, że według chrześcijan opisuje on w jasny
sposób znaczenie cierpienia Mesjasza, Jego śmierć i zmartwychwstanie. Dlatego właśnie były
rabin poprosił, aby opuścić ten rozdział. Pastor jednak odpowiedział: „Będę się modlił, aby Bóg
dał ci odwagę i żebyś zechciał poznać Bożą prawdę o zbawieniu”. Od tamtej chwili, rabin nie
9
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
mógł uwolnić się od myśli o tym fragmencie. Czuł, że tchórzostwem byłoby obawiać się tego,
co Bóg w nim objawia.
Gdy następnego tygodnia ponownie się spotkali, Gurland wyraził chęć przeczytania 53
rozdziału Księgi Izajasza, na co pastor odpowiedział: „Pozwól mi najpierw przeczytać, co Nowy
Testament mówi o cierpieniach Jezusa”. Gdy skończył, wspólnie czytali 53 rozdział Księgi
Izajasza, napisany 700 lat przed narodzeniem Zbawiciela. Rabin przyznał, że rozdział ten jest
doskonałą ilustracją cierpień Jezusa i tego, czego dokonał dla nas na Golgocie. Teraz mieli o
czym dyskutować. Pastor Faltin nie spieszył się i w końcu Chaim zapragnął zawrzeć przymierze
z Mesjaszem Jezusem. Następnie, po wysłuchaniu dodatkowych wyjaśnień dotyczących
podstaw wiary, 33 letni Gurland i jego żona przyjęli chrzest.
Żydowska społeczność była bardzo oburzona na wieść o tym, że rabin ma zamiar ochrzcić się
w kościele pastora Faltina i publicznie wyznać wiarę w Jezusa. Doprowadziło to wielu do takiej
wściekłości, że otwarcie powiadomili go o tym, iż przeklinają ten postępek i jeżeli odważy się to
zrobić, zabiją go zaraz po uroczystości. Pastor Faltin proponował, by uroczystość chrztu
odbyła się po cichu, Gurland jednak nalegał: „Nie. Jezus jest żywym, wszechmogącym
Zbawicielem. On może mnie ustrzec od złego, jeśli taka będzie Jego wola. Jeśli nie, gotów
jestem cierpieć, a nawet umrzeć dla Niego.”
Nadszedł dzień chrztu. Kościół był wypełniony chrześcijanami i Żydami. Nabożeństwo
przebiegło szybko. Kaznodzieja mówił o Mesjaszu, który przyszedł zbawić i zachować to, co
zginęło. Przed samym chrztem Gurland powiedział krótkie świadectwo o tym, jak światłość z
nieba pozwoliła mu zrozumieć 53 rozdział Księgi Izajasza i uwierzyć w Jezusa, jako obiecanego
Mesjasza i Zbawiciela. Podczas samego chrztu i aż do końca nabożeństwa panowała zupełna
cisza. Kiedyś Jezus uciszył wzburzone morze — teraz ogarnął wzburzone serca. Po
uroczystości, jedna ze starszych kobiet powiedziała do nowo narodzonego brata Żyda: „Przez
18 lat modliłam się do Boga i błagałam Go o zbawienie twojej duszy”.
Nadszedł czas na naukę. Rudolf, bo tak brzmiało jego nowe imię, studiował teologię w
Berlinie. W dniu, w którym został ordynowany na pastora, przemawiał na temat Listu do
Rzymian 1, 16: „Nie wstydzę się Ewangelii Chrystusowej, jest ona bowiem mocą Bożą ku
zbawieniu każdego, kto wierzy, najpierw Żyda, potem Greka”.
Gurland został asystentem swojego przyjaciela i duchowego ojca, pastora Faltina z
Kiszyniowa. Nie zapomniał jednak o swoich braciach z domu Izraela. Często z nimi rozmawiał,
wielu przyprowadził do Zbawiciela i ochrzcił. Jego działalność była znana w Niemczech i Rosji.
Kilka lat później, Kościół Kurlandii powołał go jako misjonarza wśród narodu izraelskiego.
Rudolf zajmował się prowadzeniem studiów biblijnych dla Żydów, prowadził obfitą
korespondencję, odwiedzał kościoły, opowiadając o swej pracy, jeździł także na synody, aby
wzbudzić zainteresowanie Izraelem wśród braci misjonarzy. Kiedyś napisał: „Nie powinniśmy
zostawiać pracy wśród Żydów nielicznym jednostkom; jest ona częścią pracy całego Kościoła, a
to dotyczy nas wszystkich”.
Zniósł wiele rozczarowań, prób i zmagań, ale zdołał zasiać miłość do Żydów i pracy wśród
nich w sercach wielu chrześcijan i pokazać wielu Żydom drogę do zbawienia.
Po długoletniej pracy, Gurland został powołany na głównego pastora kościoła w Mitan.
Stopniowo i nie bez szczerego żalu zaniedbywał pracę misyjną, ponieważ nowy urząd przyniósł
wiele nowych obowiązków. Jednak po pewnym czasie kłopoty ze zdrowiem zmusiły go do
rezygnacji ze stanowiska i mógł całkowicie poświęcić się pracy misyjnej w Rydze i Odessie.
10
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
Przepracowanie odbiło się jednak na jego zdrowiu i coraz częściej zapadał na różne choroby.
Zapytany, jak wciąż może być tak aktywny mimo słabej kondycji fizycznej, Gurland
odpowiedział: „Dzięki Bogu, mimo licznych niedomagań wciąż mogę Mu służyć! Choroba jest
ciężką próbą, szczególnie przewlekła. Wiem o tym z doświadczenia — jest to ciemna dolina.
Bóg jednak posyła tyle światła, aby można było zrobić każdy kolejny krok. Chwalebny koniec
przeznaczony jest dla tych, którzy pozostaną wierni — Pan wspaniale wyprowadzi ich z
ciemności do światłości”.
Ex-rabin był obywatelem dwóch światów. Nieustannie rozpalał ogień miłości do prastarego
ludu Bożego w sercach chrześcijan. Nieustannie wołał do swoich hebrajskich braci, aby przyszli
do Mesjasza, który zmarł za wszystkich — Żydów i nie-Żydów.
Dożywszy blisko 74 lat Gurland odszedł do wieczności, aby tam odebrać nagrodę. Na
pogrzebie zięć pożegnał go słowami z Psalmu 122, 1-2:
„Uradowałem się, gdy mi powiedziano: Do domu Pana pójdziemy! Stanęły stopy nasze w
bramach twych, o Jeruzalem”!
11
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
Rabin Asher Levy
Byłem rabinem przez 35 lat. Urodziłem się w Jugosławii i wychowałem w ortodoksyjnej
rodzinie żydowskiej. Nauczono mnie odmawiać modlitwy i nosić odpowiedni strój, jak
przystało na pobożnego Żyda (V Mojż. 6, 8; 11, 8).
Gdy miałem 15 lat, poszedłem do szkoły teologicznej dla rabinów, gdzie studiowałem Stary
Testament i komentarze talmudyczne. Sześć lat później zostałem ordynowany na rabina w
Rumunii, potem pracowałem w Belgii, Anglii i Stanach Zjednoczonych.
Z pozoru byłem szczęśliwy, bo w pracy wiodło mi się dobrze, ale wewnętrznie cierpiałem z
powodu pustki, jaką odczuwałem w życiu. Wreszcie spotkałem pewnego Żyda, któremu
zwierzyłem się z moich problemów, nie wiedząc, że on wierzy w Jezusa jako Mesjasza. Jego
rada brzmiała: „Przeczytaj 53 rozdział Księgi Izajasza.” Gdy przeczytałem ten znany rozdział
dotyczący Jezusa z Nazaretu, nie mogłem oprzeć się pokusie, aby dalej studiować Pismo Święte,
gdzie znalazłem następujące słowa proroka:
„Albowiem dziecię narodziło się
nam, syn jest nam dany
i spocznie władza na jego ramieniu,
i nazwą go: Cudowny Doradca, Bóg
Mocny,
Ojciec Odwieczny, Książę Pokoju.
Potężna będzie władza i pokój bez
końca na tronie Dawida i w jego
królestwie, gdyż utrwali ją i oprze na prawie
i sprawiedliwości, odtąd aż na wieki.
Dokona tego żarliwość Pana
Zastępów”
(Iz. 9, 5-6).
Znalazłem również inny fragment:
„Słuchajcie, domu Dawidowy! Czy mało wam tego, że nużycie
ludzi, to jeszcze mojego Boga nużycie?
Dlatego sam Pan da wam znak:
Oto panna pocznie i porodzi syna,
i nazwie go imieniem Immanuel”
(Iz. 7, 13-14).
Immanuel znaczy „Bóg z nami”.
Wszystkie te fragmenty stanowiły dla mnie wystarczający dowód, że Jezus był i jest
Mesjaszem, w którym wypełniły się wszystkie proroctwa.
Znalazłem również jasny opis Mesjasza zawarty w małej książeczce, która trafiła w moje ręce,
a było to moje pierwsze spotkaniem z Nowym Testamentem. Zacząłem go czytać tak, jak się
czyta każdą inną książkę, czyli od początku: „Rodowód Jezusa Chrystusa, syna Dawidowego,
12
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
syna Abrahamowego” i ze zdumieniem odkryłem, że czytam żydowską książkę o Żydzie. Po
uważnej lekturze doszedłem do wniosku, że Chrystus był Żydem z rodu Abrahama i Dawida, z
żydowskiego plemienia Judy, urodzonym z żydowskiej dziewicy, w żydowskim mieście
Betlejem.
Ponieważ Jezus znał Prawo i Proroków, dokładnie śledziłem Jego kroki w czasie wędrówki
przez Ziemię Świętą, słuchałem pięknych przypowieści i nauk, obserwowałem i zachwycałem
się jego współczuciem oraz cudami, których dokonał. Historie te stały się moim duchowym
pokarmem. Obietnica przebaczenia grzechów i życia wiecznego jaką dał, pociągnęła mnie tak
bardzo, że zaufałem Mu jako mojemu Mesjaszowi i osobistemu Zbawicielowi.
Nigdy nie miałem wyrzutów sumienia z powodu mojej wiary, bo nadal czuję się Żydem i
zawsze nim będę. Nie wyrzekłem się dziedzictwa Abrahama, Izaaka i Jakuba. Mogę powtórzyć
za Pawłem, który, gdy przyjął Jezusa jako Mesjasza, powiedział: „Hebrajczykami są? Ja także.
Izraelitami są? Ja także. Potomkami Abrahama są? Ja także” (2 Kor. 11,22). z dumą
powtarzałem również słowa Listu do Rzymian: „Albowiem nie wstydzę się Ewangelii
Chrystusowej, jest ona bowiem mocą Bożą ku zbawieniu każdego, kto wierzy, najpierw Żyda,
potem Greka” (Rz. 1, 16).
Wspaniały przykład apostoła Pawła bardzo mi zaimponował i dodał odwagi, abym
zaakceptował Jezusa jako Mesjasza. Paweł, pierwszy gorliwy prześladowca Jezusa stał się
potem Jego najwierniejszym naśladowcą. Był uczniem wielkiego znawcy Prawa — Gamaliela.
Istnieje pogląd, że Gamaliel został naśladowcą Chrystusa, zanim uczynił to Paweł. Biblia mówi,
że byli tacy, którzy chcieli zabić Piotra i innych apostołów, bo tak odważnie głosili Chrystusa
(Dz. Ap. 5, 33).
Minęło już dwa tysiące lat odkąd skromny Galilejczyk Jezus przeszedł wzgórza i doliny
Palestyny, a jednak to On wciąż jest Panem całego świata. Dobra Nowina i imię Jezusa jako
Mesjasza Izraela jest ciągle głoszone, a przesłanie na nowo powtarzane:
„Albowiem tak Bóg umiłował świat, że Syna swego jednorodzonego dał, aby każdy, kto weń
wierzy nie zginął, ale miał żywot wieczny” (J 3, 16)
Słuchaj Izraelu!
13
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
Rabin Leopold Cohn
Życie Leopolda Cohna rozpoczęło się w małym miasteczku Berezna, we wschodniej części
Węgier. Gdy miał siedem lat, dotknęło go wielkie nieszczęście — w ciągu jednego roku stracił
obydwoje rodziców i został zupełnie sam. Później wspominał, jak często te dni pełne
samotności i walki o przetrwanie, uczyły go zaufania Bogu całym sercem. Nic więc dziwnego, iż
w wieku lat trzynastu, zaraz po barmicwie (bar micwa (hebr. „syn przykazania”): uroczystość
inicjacji religijnej chłopców, którzy ukończyli 13 lat. Od tej chwili osiągają oni pełnoletność
pod względem religijnym: sami odpowiadają za przestrzeganie przykazań, do modlitwy
zakładają filakteria (tefilin), są traktowani jako dorośli w czasie modlitw publicznych. [przyp.
red.]) zdecydował się na studia, po których miał możliwość zostać rabinem. o tym, jak dobrze
sobie radził jako student, niech zaświadczy fakt, że w wieku osiemnastu lat ukończył szkołę
talmudyczną z najwyższą notą i wyróżnieniem wybitnego nauczyciela Prawa.
Po ukończeniu studiów został ordynowany, zawarł związek małżeński i zgodnie z ówczesnym
zwyczajem zamieszkał w rodzinnym domu swojej żony. Tam oddał się dalszym studiom
Świętych Ksiąg.
Lata religijnych studiów i poświęcenia sprawiły, że problemy podopiecznych zaczęły głęboko
nurtować rabina. Zastanawiał się nad wygnaniem narodu izraelskiego i obiecanym, lecz
opóźniającym się odkupieniem, które miało być związane z przyjściem Mesjasza. Teraz, kiedy
miał tak dużo czasu i mógł pójść za głosem swego serca, oddał się gorliwej modlitwie i
poszukiwaniu, w nadziei na odnalezienie odpowiedzi.
Częścią jego porannych modlitw było powtarzanie dwunastu punktów żydowskiego wyznania
wiary. Głosiło ono między innymi : „Wierzę niezbicie w nadejście Mesjasza; mimo iż On
zwleka, czekam wytrwale na ów dzień, kiedy nadejdzie”. Ciągłe wypowiadanie tego
stwierdzenia podsycało płomień wiary w wypełnienie Bożych obietnic i rychłe zgromadzenie
rozproszonego Izraela. Doszło do tego, że nie zadowalały go już codzienne modlitwy. Zaczął
wstawać w nocy i siadał na gołej ziemi, aby opłakiwać zburzenie świątyni i błagać Boga o
przyspieszenie nadejścia Zbawiciela.
„Dlaczego Mesjasz zwleka? Kiedy przyjdzie?” Te pytania wciąż zaprzątały głowę młodego
rabina. Pewnego dnia, gdy zgłębiał jedną z ksiąg Talmudu, doszedł do następującego
stwierdzenia: „Świat będzie istniał 6 tysięcy lat. Dwa tysiące lat chaosu, dwa tysiące lat pod
Prawem, i dwa tysiące lat rządów Mesjasza”. z zainteresowaniem zwrócił się po wyjaśnienie do
fragmentów dzieł Rashiego, czołowego żydowskiego komentatora, ale odpowiedź, którą tam
znalazł, nie zadowalała go. „Po drugim dwutysiącleciu — czytał — Mesjasz przyjdzie i
nikczemne królestwa będą zniszczone”. Po tym wyjaśnieniu rozwiązanie jego problemu
wydawało się trudniejsze niż kiedykolwiek. Według obliczeń z Talmudu, Mesjasz powinien był
już przybyć, a przykra rzeczywistość narodu żydowskiego — tułaczka — wciąż jeszcze trwała.
„Czy to możliwe?”, zapytał samego siebie, „aby czas wyznaczony przez Boga na przyjście
Mesjasza już minął i obietnica nie wypełniła się?” Wielce zdumiony, postanowił studiować
pisma Proroków w oryginale. Decyzja ta przepełniała go strachem, ponieważ, zgodnie z nauką
rabinacką, „Przeklęte są kości tych, którzy przeliczają czas ostateczny”. z tego też powodu
drżącymi rękoma otworzył Księgę proroka Daniela. w każdej chwili spodziewał się gromu z
jasnego nieba, jednak pragnienie poznania było silniejsze od strachu.
14
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
Zaczął czytać, a gdy doszedł do dziewiątego rozdziału, wszystko zaczęło się robić coraz
bardziej zrozumiałe. Znalazł prawdę, zaciemnioną komentarzami napisanymi przez znawców
Prawa. Kiedy doszedł do 24 wersetu 9 rozdziału był już przekonany, że przyjście Mesjasza
powinno było mieć miejsce około 400 lat po tym, jak Daniel otrzymał od Bożego posłańca
proroctwo o siedemdziesięciu tygodniach. Rabin, przyzwyczajony do pogmatwanych w treści
rozpraw Talmudu, teraz odczuł, że jest mocno dotknięty bezpośrednim przekazem Pisma
Świętego i wkrótce zaczął wątpić w prawdziwość Talmudu widząc, iż w tak istotnych sprawach
jego wyjaśnienia różnią się od tekstu Pism.
Podważanie autorytetu Talmudu nie było łatwe ani przyjemne dla Rabina Cohna, przywódcy
społeczności żydowskiej, zdobywającego właśnie popularność wśród swoich ziomków. Poza
tym, że był zaniepokojony swoimi odczuciami, wiedział, że wątpliwość ta była wręcz herezją,
biorąc pod uwagę pozycję, jaką zajmował, a ponadto był przekonany, że w jakiś tajemniczy
sposób krzywdziło to naród izraelski. a jednak każda chwila trzeźwych rozmyślań stawiała go
przed pytaniem:
„Czy mam wierzyć Słowu Bożemu, czy też mam zamknąć oczy na prawdę?” Pośród konfliktu
narastającego w jego sercu zaczął zanosić do Boga gorącą modlitwę: „Otwórz me oczy, Panie,
abym mógł ujrzeć wspaniałość zakonu Twego”.
Nie będąc tego w pełni świadom, rabin Cohn coraz bardziej zbliżał się do porzucenia swoich
dotychczasowych poglądów. Nieunikniony kryzys przyszedł podczas święta Chanuka. Jak to
było w zwyczaju, rabin planował wygłosić kazanie na temat znaczenia tego święta. Oczywiście
nie zamierzał wspominać o nurtujących go wątpliwościach dotyczących Talmudu, ani też o
swych ostatnich odkryciach z Księgi proroka Daniela. Kiedy jednak zaczął mówić, doszły do
głosu jego głębokie przemyślenia i nie mógł ich już dłużej ignorować. Jego słowa wzbudziły
poruszenie. Szepty niezadowolenia narastały i wreszcie przybrały formę głośnych protestów.
Wkrótce rabin był zmuszony przerwać kazanie, ponieważ w sali zapanował zgiełk. Dzień ten
zapoczątkował serię prześladowań, które konsekwentnie okradały młodego rabina z radości i
sprawiały, że jego służba stała się prawie niemożliwa.
Jak dotąd, Nowy Testament nie był mu znany i tym samym nie przyszło rabinowi do głowy,
aby właśnie tam szukać wypełnienia starotestamentowych proroctw. Zaniepokojony swoim
stanem duchowym, postanowił szukać rady u znanego rabina, do którego żywił ogromny
szacunek. „Zapewne — myślał — mój problem nie jest niczym nowym. Inni musieli już łamać
sobie nad tym głowę i znaleźli prawdopodobnie satysfakcjonującą odpowiedź. Gdyby tak nie
było, jak mogliby kontynuować studia i nauczać Talmudu?” Tutaj jednak jego nadzieja miała
zostać pogrzebana. Zaledwie skończył odsłaniać problemy swej duszy gdy rabin, po którego
pomoc jechał tak daleko, zaczął go łajać i złorzeczyć mu.
„A więc szukasz Mesjasza, chcesz odsłonić to, czego odsłonić nie można?! Stawiasz dopiero
pierwsze kroki i już masz czelność podważać autorytet Talmudu? Nauka twoich mistrzów nie
jest już wystarczająco dobra? Mówisz, jak ci zdrajcy zza morza, o których przeczytałem
ostatnio w gazecie. Twierdzą oni, że Mesjasz już przyszedł! Lepiej wróć do swojej kongregacji,
młody człowieku i ciesz się, że nie zostałeś usunięty ze swojego stanowiska. Posłuchaj też
mojego ostrzeżenia: jeśli nadal będziesz myślał w ten sposób, pewnego dnia przestaniesz być
rabinem i skończysz wśród tych odstępców z Ameryki”. Rabin Cohn odszedł załamany i
rozczarowany. Jednak mimo całego upokorzenia w jego umyśle zrodziła się nowa myśl, a wraz
z nią pojawiło się nikłe światełko nadziei. Ameryka! Kraj wolności! Niebo dla prześladowanych!
15
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
Tam mógłby kontynuować swoje poszukiwania.
W marcu 1892 rabin Cohn znalazł się w Nowym Jorku. Został bardzo ciepło przyjęty przez
swoich rodaków — wielu pamiętało go z lat dzieciństwa. Kline, rabin Węgierskiej Synagogi,
który już wcześniej przyjechał do Ameryki i do którego miał list polecający, powitał go bardzo
uprzejmie. Zaproponował mu także posadę w swojej synagodze, do czasu skierowania do stałej
pracy w innej kongregacji.
W sobotę, wkrótce po przyjeździe, rabin Cohn udał się zwyczajem szabatowym na
popołudniową przechadzkę. Jak zwykle w takich chwilach rozmyślał nad problemem Mesjasza.
Nagle coś wyrwało go z zadumy. Mijając kościół znajdujący się na jednej z ulic getta spostrzegł
napis hebrajski tej treści: „Spotkania dla Żydów”. Nie bardzo wiedział, jak połączyć te dwie
odległe rzeczy kościół z krzyżem na wieży i spotkania dla Żydów. Kiedy tak stał zajęty
własnymi myślami, ktoś chwycił go za ramię i rzekł drżącym głosem: „Rabi Cohn, lepiej
chodźmy stąd!”. Cohn był zaskoczony, ale tym samym jego ciekawość wzrosła. „Co to
właściwie za kościół, na którym widnieje hebrajski napis?” „Do tego kościoła przynależą Żydzi,
którzy odstąpili od wiary ojców” — usłyszał w odpowiedzi — „oni nauczają, że Mesjasz już
przyszedł.”
Na dźwięk tych słów jego serce zabiło mocniej. Oni nauczają, że Mesjasz już przyszedł! Czy to
możliwe, aby właśnie o tych ludziach wspominał rabin, którego odwiedził tuż przed
opuszczeniem Węgier? To było fascynujące.
Wkrótce, gdy tylko mógł zostawić swoich współwyznawców, upewniwszy się, że nie jest
śledzony, skierował swe kroki do kościoła. Zaledwie jednak przestąpił próg, zauważył coś, co
skłoniło go do natychmiastowego opuszczenia tego miejsca. Otóż, kaznodzieja był bez nakrycia
głowy, tak samo słuchacze! Dla każdego ortodoksyjnego Żyda, w tym również dla rabina
Cohna, było to ewidentne świętokradztwo. Wychodząc pomyślał, że powinien powiedzieć
jednemu z duchownych, co go tak bardzo zbulwersowało. w odpowiedzi usłyszał, że nawet
jeśliby nie został na nabożeństwie, zawsze będzie mile widziany na prywatnej rozmowie. w
następny poniedziałek, wciąż pod wrażeniem sobotnich wydarzeń, zebrał jednak wystarczająco
dużo odwagi, by wybrać się do domu kaznodziei. Pełen obaw przestępował próg jego domu,
wkrótce jednak znalazł się pod wrażeniem osobowości duchownego, który był Żydem
mesjanistycznym. Zdumiewające było również to, że niegdyś i on studiował Talmud, na
dodatek pochodził ze znanej rabinackiej rodziny. Wszystko to sprawiło, że Cohn szybko poczuł
się swobodnie.
Zanim to sobie uświadomił, spostrzegł, że opowiada nowo poznanemu przyjacielowi historię
swych problemów związanych z kwestią Mesjasza. Pod koniec rozmowy kaznodzieja wręczył
Cohnowi egzemplarz Nowego Testamentu w języku hebrajskim i poprosił o studiowanie tej
lektury w wolnych chwilach. Przyjmując księgę z drżeniem rąk rabin nie zdawał sobie sprawy,
że może ona zmienić jego życie i służbę. Niecierpliwie otworzył ją i zaczął czytać. Jego wzrok
padł na początek Ewangelii Mateusza: „Jest to księga rodowodu Jeszuy Mesjasza, syna Dawida,
Syna Abrahama”. Trudno wyrazić uczucie, jakie wzbudziły w nim te słowa. Wydawało mu się,
że dotarł do mety po długotrwałych zmaganiach. Ofiarą, którą musiał ponieść, było oddalenie
od żony i dzieci. Przetrwał jednak i to. Dni spędzone na gorącej modlitwie przyniosły owoce i
rabin wreszcie znalazł to, czego tak długo i wytrwale szukał. Odpowiedź na pytanie, które
zadawał sobie on i jego współwyznawcy, była zawarta w Nowym Testamencie. Był przekonany,
że to Bóg odpowiedział na jego modlitwy i objawił mu Mesjasza.
16
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
Po opuszczeniu miłej gościny, Cohn pobiegł do domu tak szybko, jak tylko mógł.
Zamknąwszy drzwi oddał się studiowaniu cennej księgi. „Zacząłem czytać o jedenastej rano”,
napisał później w pamiętniku, „a skończyłem o pierwszej w nocy. Nie mogłem w pełni
zrozumieć treści tej Księgi, ale mogłem przynajmniej pojąć, że Jeszua to imię Mesjasza.
Przeczytałem też, że urodził się w Betlejem Judzkim, że mieszkał w Jeruzalem, kontaktował się
z MOIMI WSPÓŁBRAĆMI i że przyszedł w czasie dokładnie przepowiedzianym przez proroka
Daniela. Moja radość była niezmierna.”
Gdyby jednak rabin mógł spojrzeć w przyszłość, zobaczyłby czekające go dni pełne smutku.
Wąska i trudna jest ścieżka wierzącego w świecie niewierzących.
Pierwszy szok spotkał go już następnego ranka, kiedy to próbował dzielić się swoimi
odkryciami z rabinem Kline, który nota bene proponował mu ostatnio pomoc w odnalezieniu
odpowiedzi na nurtujące go pytania.
„Jesteś zwariowanym marzycielem!” — krzyczał, kiedy usłyszał opowieść Cohna. „Mesjasz, o
którym mówisz, jest nikim innym jak Jezusem pogan”. „A jeśli chodzi o tę książkę” —
powiedział, wydzierając Nowy Testament z rąk Cohna — „Taki uczony rabin jak ty nie
powinien jej nawet dotykać, nie mówiąc już o czytaniu tych nikczemności napisanych przez
odstępców od wiary. To właśnie jest przyczyną wszystkich naszych cierpień.” z tymi słowy
rzucił książkę na podłogę i podeptał ją.
Uciekając przed tym wybuchem gniewu rabin Cohn jeszcze raz poczuł narastające wzburzenie
myśli i uczuć.
„Czy to możliwe, aby Jeszua Mesjasz, syn Dawida, był Jezusem, którego czcili poganie? Wiara
w coś takiego byłaby bałwochwalstwem.” Po wielu dniach pełnych rozpaczy, zaczął na nowo
studiować ten problem w świetle Pisma Świętego. Kiedy zbliżył się do Boga, odnalazł światło.
Prorocza wizja cierpiącego Mesjasza zaczęła wypełniać jego umysł dokładnie tak, jak to czytał
w 53 rozdziale księgi proroka Izajasza. Niestety nadal obcy mu był pokój duszy. Poważny
problem, przed którym teraz stanął, brzmiał: „Co mam uczynić jeśli okaże się, że Jeszua i Jezus
to ta sama osoba? Jak mogę kochać znienawidzonego? Jakże mógłbym skalać swoje usta
imieniem Jezus — imieniem, którego wyznawcy torturowali i zabijali moich braci przez
pokolenia? Jak mógłbym dołączyć do społeczności ludzi tak wrogo nastawionych do tych, z
którymi stanowię jedno ciało i krew?” Pytania te zasiały ogromny niepokój w jego sercu.
Jednak ponad wzburzonymi myślami rozlegał się cichy głos: „Jeśli ON jest Mesjaszem
przepowiedzianym przez proroków w Pismach, to musisz Go pokochać. Bez względu na to, co
inni zrobili w Jego imieniu, ty musisz pójść za Nim.”
Będąc w głębokiej rozterce rabin postanowił pościć i modlić się, dopóki Bóg jasno nie objawi
mu prawdy. Kiedy rozpoczął modlitwę, miał w rękach hebrajski Stary Testament. Pochłonięty
nią, upuścił Księgę na podłogę. Pochyliwszy się, by ją podnieść spostrzegł, że otworzyła się na
trzecim rozdziale księgi proroka Malachiasza, zaczynającym się od słów:
„Oto Ja posyłam mojego anioła, aby mi przygotował drogę przede mną. Potem nagle przyjdzie
do swej świątyni Pan, którego oczekujecie, to jest anioł przymierza, którego pragniecie. Zaiste
on przyjdzie — mówi Pan Zastępów”.
Przez moment poczuł, że sam Mesjasz stanął tuż przy nim, mówiąc: „On już przyszedł”.
Rabin, pełen bojaźni i lęku, padł na twarz. z najskrytszych zakamarków jego serca popłynęły
słowa modlitwy i uwielbienia. „Mój Panie, mój Mesjaszu Jeszuo, Ty jesteś jedynym, który
powinien być uwielbiony przez Izraela, Ty jesteś Tym, który pojednał ludzi z Bogiem. Od
17
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
dzisiaj będę Ci służył, bez względu na cenę.” Jakby w odpowiedzi na tę modlitwę napłynęło
zrozumienie i ku jego ogromnej radości już nie było mu trudno kochać swego Pana, chociaż
był pewien, że zwraca się do Jezusa. Wiedział już, że stał się nowym stworzeniem w Mesjaszu.
Nie radząc się dłużej ciała i krwi (por. List do Galacjan 1, 15-17 [przyp. red.]), Cohn głosił
swoim przyjaciołom i znajomym, że odrzucony Jezus jest prawdziwym Mesjaszem Izraela i
dopóki Żydzi nie przyjmą Go jako Zbawiciela, nie znajdą pokoju z Bogiem. Na początku
przyjaciele słuchali go z rozbawieniem i pobłażliwością:
„Rabinowi Cohnowi pomieszały się zmysły” — mówili — „zapewne z powodu długiej rozłąki
z rodziną”. Jednak kiedy wytrwałość i gorliwość w zwiastowaniu przekonała ich o jego
szczerym i poważnym podejściu do swej misji, napiętnowali go jako zdrajcę. Niektórzy w swej
nadgorliwości myśleli nawet, że usunięcie go spośród żyjących byłoby czynem godnym
pochwały. Oto przykład połączenia gorliwości z brakiem poznania!
Kiedy rodacy Cohna utwierdzili się w przekonaniu, że jego nawrócenie jest nieodwracalne,
zaczęli wysyłać listy do żony i przyjaciół rabina, informując ich o jego „odstępstwie od wiary”.
Skutkiem tego było całkowite zerwanie kontaktów z żoną.
Wśród Żydów w Nowym Jorku powstało wielkie poruszenie z powodu niesłychanego czynu
poważanego powszechnie rabina. Trudno powiedzieć, ile jeszcze szkód mogłoby wyrządzić
fanatyczne prześladowanie, gdyby Cohn pozostał dłużej w Nowym Jorku. Na szczęście,
kaznodzieja, który jako pierwszy dał mu egzemplarz Nowego Testamentu, dowiedział się o
kłopotach rabina i przyszedł mu z pomocą. Grupa jego przyjaciół postanowiła udzielić
schronienia prześladowanemu. Gdy jednak stało się oczywiste, iż jego życie w Nowym Jorku
byłoby ciągle narażone na niebezpieczeństwo, poczyniono przygotowania do potajemnego
wyjazdu do Szkocji, gdzie mógłby mieć możliwość studiowania i zbierania sił w przyjaznym
otoczeniu.
W Edynburgu Cohn został przyjęty bardzo ciepło przez członków kościoła z Barklay.
Zważywszy na perspektywę oczekującej go następnej walki, dobrze się stało, że przebywał
wśród przyjaciół. Wróg, którego musiał pokonać tym razem, był o wiele bardziej przebiegły i
niebezpieczny niż wszystko, co pozostawił za sobą w Nowym Jorku. w miarę zbliżania się dnia
chrztu czuł, że zbliża się najważniejszy test jego życia, a jego wrogiem będzie szatan i
wszystkie potęgi piekła. Wiedział, że może się duchowo wzmocnić poprzez publiczne wyznanie
wiary w Mesjasza. z drugiej strony mógł stracić wszystko, co było mu najdroższe w życiu: żonę,
dzieci, przyjaciół, swą pozycję, szacunek — w rzeczy samej, wszystko.
Na kilka dni przed chrztem, nawet na kilka godzin przed publicznym wyznaniem Mesjasza
trapiły go posępne przeczucia. Modlitwa, do której często się uciekał, przynosiła tylko
chwilową ulgę. Ale rankiem, w dniu chrztu, kiedy dotarł do kościoła, czuł się posilony i
pocieszony — tak, jakby chmury rozproszyły się w obecności Mesjasza, którego gotów był
wyznać. Dopiero później dowiedział się o wstawienniczych modlitwach wielu przyjaciół, które
go wsparły w godzinie próby i zwycięstwa. Dowodem tego był między innymi list, który
otrzymał od Dr Andrew A. Bonara, pastora w Glasgow, w którym czytamy:
„Mój kościół i ja modliliśmy się o ciebie dzisiejszego ranka”. Wyznając publicznie wiarę w
Jezusa, Cohn odciął się od dotychczasowego, „starego” życia, by w nowy sposób służyć swemu
narodowi. Przestał być uczonym w Piśmie rabinem, stał się posłańcem Mesjasza, a w swym
sercu niósł tajemnicę zbawienia Izraela.
18
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
Powyżej przedstawiliśmy dosyć dokładny opis duchowej pielgrzymki rabina Cohna, ponieważ
tam właśnie znajduje się tajemnica życia i służby tego naprawdę wspaniałego człowieka.
Doktor Leopold Cohn lat późniejszych, ten błyskotliwy uczony, wspaniały kaznodzieja, wierny
pastor i wyrwały misjonarz, może być zrozumiany jedynie w świetle swej młodości poświęconej
poszukiwaniu prawdy. Jako wschodząca gwiazda rabinizmu, gotów było oddać wszystko, by
poznać prawdę i poświęcić się sprawie zbawienia swego narodu.
Brak miejsca zmusza nas do opuszczenia zasłony nad okresem życia Cohna spędzonym w
Szkocji i jego pojednaniem z żoną i dziećmi. Sposób, w jaki jego rodzina doszła do wiary w
Mesjasza mógłby i powinien być opowiedziany w osobnej historii. To, że do tego doszło, jest
jeszcze jednym świadectwem Bożej łaski oraz szczerości i wytrwałości tego człowieka.
Powracamy do naszej historii w momencie powrotu rabina wraz z rodziną do Nowego Jorku
jesienią 1893 roku. Czas, jaki upłynął od poprzedniego pobytu w tym mieście, nie wpłynął na
zmianę postawy Cohna. z taką samą pasją pragnął podążać za prawdą, z tym jedynie
wyjątkiem, że nie była już ona przedmiotem spekulacji. Napił się już ze źródła wody żywej.
„Wiem, komu zawierzyłem” — słowa będące niegdyś mottem apostoła Pawła w jego życiu i
służbie, stały się teraz jego hasłem przewodnim.
Ex-rabin miał jedno powołanie — służyć Bogu, a jedyną rzeczą wartą pracy było to, by
zbawienie dane od Boga w Jezusie Mesjaszu znane było wszystkim. Skoro więc tylko przybył do
Nowego Jorku, zajął się nawiązywaniem kontaktów ze swymi żydowskimi współbraćmi.
Zaczął od małej placówki misyjnej w Brownsville. Będąc człowiekiem praktycznym, poświęcił
się nie tylko głoszeniu słowa Bożego, lecz także zaspakajaniu innych potrzeb, jakie dostrzegał
wśród żydowskich imigrantów, przybyłych tłumnie do Nowego Jorku. Uderzające było to, że w
swoich pierwszych próbach służenia swemu narodowi w imieniu Mesjasza, był pozostawiony
samemu sobie. Podczas gdy jego praca kaznodziejska była coraz bardziej owocna, żydowska
społeczność ciągle przejawiała otwartą wrogość, natomiast chrześcijanie, którzy powinni byli
go wspierać, nie pospieszyli z pomocą. Zanim jego działalność misyjna zdążyła się rozwinąć,
musiał poświęcić kosztowności swej żony na wynajęcie niewielkiej sali spotkań. Nastały nawet
takie dni, kiedy spiżarnia rodziny misjonarza była pusta i dzieci musiały chodzić do szkoły
głodne. Były to ciężkie chwile, zdolne pognębić nawet najbardziej wytrzymałych, lecz Cohn
trwał w swej pracy powierzając siebie i bliskich Bogu, który powołał go z ciemności do
cudownej światłości.
Prześladowania były bolesną próbą dla wrażliwego serca młodego misjonarza, jednak jedynie
Bóg wiedział o wszystkich krzywdach, jakich doznał rabin. Nigdy nie narzekał, zawsze był
pogodny i pełen nadziei. Istnieje zapis wydarzenia, kiedy to wyjaśniał pewnej bliskiej mu
grupie przyjaciół tekst:
„Nie może być uczeń większy od Pana swego”. „Pewnego popołudnia” — opowiadał —
„poszedłem zanieść Nowy Testament ludziom, którzy mnie o to poprosili. Kiedy tam jednak
przyszedłem, jakiś potężny mężczyzna zaczął okładać mnie pięściami, powalił i kopał. Na
koniec złapał mnie za uszy i zaczął uderzać głową o podłogę cały czas mówiąc po hebrajsku:
„Uszy te, które słyszały na Synaju, że nie możemy mieć innych bogów, teraz słuchają
chrześcijańskich bożków, zatem powinny zostać wyrwane.” Ostatnie słowa zostały podkreślone
silnym, bolesnym szarpnięciem. Po tym wydarzeniu Cohn powrócił do domu pokrwawiony,
lecz była to krew cierpiącego za prawdę i dała początek wspaniałej pracy.
19
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
Jednak najbardziej przykre były próby prześladowań, podejmowane przez ludzi deklarujących
się jako jego przyjaciele. Apostoł Paweł nazwał takich „fałszywymi braćmi” i jak dotąd nie
znaleziono dla nich lepszego określenia. Kiedy praca zaczęła się rozwijać i powstała duża
społeczność żydowska, którą Cohn przywiódł do wiary w Mesjasza, znaleźli się ludzie,
ośmielający się podważać szczerość motywów i wiary byłego rabina. Na szczęście byli też inni,
którzy znali prawdziwą wartość Cohna i którzy towarzyszyli mu do końca jego życia. Nie bez
znaczenia pozostaje fakt, że w roku 1930, kiedy to znosił najcięższe prześladowania, w Wheaton
College w Illinois, wysokiej rangi centrum edukacji chrześcijańskiej, nadano mu honorowy
tytuł doktora teologii.
Doktor Leopold Cohn zmarł 19 grudnia 1937 roku. Nabożeństwo żałobne odbyło się w
Kościele Baptystów w Brooklynie, w Nowym Jorku, prowadzone było przez przedstawicieli
grupy misyjnej, której był wieloletnim członkiem. Spośród wielu wyrazów uznania złożonych
pamięci tego wspaniałego człowieka, najbardziej wzruszające było przemówienie wygłoszone
przez Hugh R. Monro, znanego nowojorskiego przedsiębiorcę, który współpracował z Cohnem
przez prawie czterdzieści lat:
„Cieszę się, że mogę dzisiaj złożyć proste słowa uznania temu odważnemu żołnierzowi
Chrystusa, który przez wiele lat był moim przyjacielem. z tego co tu dziś powiedziano
wnioskuję, iż moja znajomość z nim trwała tyle samo, co innych tu obecnych, czyli prawie
czterdzieści lat. Cenię sobie tę znajomość bardzo wysoko, również jako inspirację, która
pojawiła się w mym życiu i wywarła na mnie ogromny wpływ. Pozostaję wielkim dłużnikiem
tego żołnierza krzyża Chrystusowego. Był prawdziwym żołnierzem, ponieważ, jak wielu już na
to wskazało, wiedział, co oznaczało walczyć w imieniu Zbawiciela.
Prawdopodobnie niewielu z obecnych tutaj wie, jak bardzo cierpiał w tej walce podczas
pierwszych lat swej służby Mesjaszowi i w jakim stresie żył przez całe lata. Jego życie to ważny
okres w duchowej historii tego miasta. Trudno mi nawet znaleźć odpowiednik w religijnej
historii tego kraju. w pierwszych latach służby, jego życiu ciągle zagrażało niebezpieczeństwo.
Niejednokrotnie był napadany. Zadziwiający to fakt, bo przecież był człowiekiem wielkiej
łagodności, delikatności, pokory i był oddany swej jedynej pasji — służbie innym. z jakichś
jednak powodów ta agresywna opozycja tak ze strony Żydów jak i niektórych pogan rozwinęła
się i przez wiele lat był prześladowany dniem i nocą. Brzmi to jak rozdział z historii
ciemnogrodu. Być może pewnego dnia historia ta zostanie spisana. Myślę, że jest tego warta,
ponieważ obecnie rzadko spotykamy się z tak agresywnymi prześladowaniami. Zapominamy
przy tym, co musieli przejść nasi przodkowie.
Leopold Cohn doświadczył tego wszystkiego. Znał Pismo tak, jak niewielu ludzi. Pochłonięty
był jego zgłębianiem. w Pierwszym Liście do Koryntian zawarty jest wykaz darów Ducha
Świętego. Również w Liście do Efezjan znajdujemy listę darów danych Kościołowi. Kiedy nasz
Pan wstąpił do nieba, obdarował nas wszystkich, powołując proroków, apostołów, pasterzy,
ewangelistów i nauczycieli. Kiedy myślę o naszym umiłowanym bracie, dodaję go do tej listy.
Był on zaprawdę darem naszego Pana danym Kościołowi. Był prawdziwym pasterzem i
troszczył się bardzo o powierzone mu owce. Był także bardzo wrażliwy na głos Ducha Świętego.
z jaką wytrwałością pracował w tej właśnie społeczności! Zaczynając w zniechęcających
okolicznościach jedynie z garstką sprzyjających mu ludzi dzielących jego troski, rozwinął swą
służbę tak, iż dotarła do wszystkich niemal zakątków ziemi. Nasz Pan jest wielkim
Pocieszycielem. Potrafi przejrzeć swoje dzieci, potrafi też wyrównać wszelkie krzywdy. Z wielką
satysfakcją i radością możemy dzisiaj stwierdzić, iż kiedy dr Cohn żył wśród nas, wiedział o
20
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
tym, że Pan mu zadośćuczyni. Teraz powiódł go do obfitości. Oddaję więc honor temu
prawdziwemu żołnierzowi Krzyża. Chciałbym złożyć godny hołd przy tej trumnie. Walczył w
dobrym boju. Dzieła swego dokonał. Wiarę zachował. Dlatego jest korona sprawiedliwości,
którą nasz Pan — Sędzia Sprawiedliwy wręczy jemu, i nie tylko jemu, lecz tym wszystkim,
którzy Go kochają.
Ci, którzy znali doktora Cohna, zapamiętają na zawsze jego skromność. Tak, jak Mojżesz,
oswobodziciel Izraela, dr Cohn „nie wiedział, że jego twarz jaśniała po rozmowie z Bogiem”.
Na tym polegała jego wielkość.
21
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
Rabin Berg
Dr Arnold Frank
Znałem osobiście sześciu rabinów, którzy publicznie wyznali Jezusa Chrystusa jako
Zbawiciela, chociaż oznaczało to dla nich utratę wszystkiego, co było drogie w ich życiu.
Rabin Berg opowiedział mi także historię swego nawrócenia. Pewnego dnia okazało się, że jest
chory i musi poddać się operacji. Jako ortodoksyjny Żyd sprzeciwiał się pójściu do
chrześcijańskiego szpitala, jednak chirurg — Żyd, któremu Berg całkowicie ufał, mógł
operować tylko tam.
Operacja przebiegła pomyślnie, jednak stan zdrowia wciąż był bardzo zły. Opiekująca się
rabinem pielęgniarka była gorliwą chrześcijanką i przyjaciółką Żydów. Tygodniami życie
chorego wisiało na włosku. Powoli, głównie dzięki staraniom, cierpliwości i trosce pielęgniarki,
stan jego zdrowia poprawiał się. Pewnego dnia Berg rozmawiał z nią o religii, co pozwoliło jej
zapytać go o proroctwa mesjaniczne w Starym Testamencie. Przyniosła mu swoją Biblię. Berg
nigdy przedtem nie widział Starego i Nowego Testamentu w jednym wydaniu. O Nowym
Testamencie nic nie wiedział i nie zamierzał wchodzić w jego posiadanie; nie palił się także do
studiowania proroctw. Mając jednak dług wdzięczności wobec pielęgniarki, nie chciał odmówić
jej prośbie.
Po kilku dniach nawiązał w rozmowie do proroczych tekstów, niektóre traktując jako nie
mesjaniczne, o innych zaś stwierdził, że ciągle jeszcze nie nastąpiło ich wypełnienie.
Pielęgniarka poprosiła wtedy bardzo grzecznie, by pozwolił jej wskazać, w jaki sposób
proroctwa te znalazły swe wypełnienie w osobie Jezusa z Nazaretu. Po pewnym wahaniu
przystał na propozycję, głównie dlatego, by jej nie urazić. Dziewczyna otworzyła Stary
Testament i z piątego rozdziału Księgi Micheasza przeczytała, że „władca Izraela” urodzi się w
Betlejem, następnie otworzyła Nowy Testament i przeczytała historię narodzin Jezusa w
Betlejem. We fragmencie Księgi proroka Izajasza (61, 1 i 2) wskazała rabinowi na dzieło
Mesjasza. To proroctwo zostało przeczytane przez Pana Jezusa w synagodze w Nazarecie w
dzień Szabatu. Wtedy to Jezus odniósł te słowa do siebie mówiąc: „Dziś wypełniło się to Pismo
w uszach waszych”).
Po zakończeniu rozmowy pielęgniarka doradziła rabinowi, by odpoczął, jednak przed
wyjściem zostawiła mu swój egzemplarz Pisma Świętego, w którym zaznaczyła kilka
fragmentów. Zgodnie z zaleceniem Berg starał się odpocząć, jednak jego umysł był na to zbyt
pobudzony. Zadziwiła go wiedza pielęgniarki na temat Biblii. Żydowskim kobietom nie wolno
interesować się interpretacją Pism; był także zdziwiony i zaniepokojony tym, co usłyszał i
przeczytał. Uprzedzenia, obawy i wątpliwości przyciemniały światło zapalone w jego duszy
przez Ducha Bożego. Drżącymi rekami otworzył Słowo Boże i przeczytał zaznaczone w Nowym
Testamencie rozdziały. Był to całkiem nowy świat. Zaczął podziwiać Chrystusa — wcześniej nie
wyrażał zgody na odwiedziny kapelana szpitalnego, lecz teraz zaczął się z nim spotykać. Odbyli
wiele poważnych rozmów o Chrystusie i pewnego dnia rabin stwierdził: „Wierzę, że Jezus
Chrystus jest Synem Boga”.
Członkom swej kongregacji, którzy go odwiedzali, także wyznał, iż wierzy, że Jezus jest
Mesjaszem. Zaszokowało ich to, jednak sądzili, że przebyta właśnie ciężka choroba nadwątliła
jego umysł. Ponieważ Berg cieszył się dużym autorytetem, było to dla nich ogromnym
zmartwieniem. W końcu rada gminy napisała do niego informując, iż pomimo szacunku i
22
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
miłości, jaką żywią do swego rabina, musieli podjąć bolesną decyzję i usunąć go z Synagogi z
powodu jego wiary w to, że Jezus jest Mesjaszem.
Po tym wydarzeniu nikt go już nie odwiedził, nawet żona ani żaden z jego krewnych. Berg
przewidział to wszystko; wiedział, że odwrócą się od niego wszyscy przyjaciele.
Czasem przychodziły chwile smutku, że jego naród nie może i nie chce dostrzec chwały Boga
jaka jest w Jezusie Chrystusie. Tęsknił za bliskimi i za starymi przyjaciółmi. Czuł się jak na
pustyni. Jednak przez cały czas stał przy nim Jeszua — jego Przyjaciel, Pocieszyciel i jego Moc.
Smutek zamienił się w radość i mógł stwierdzić jak apostoł Paweł:
„Rzeczy, które były mi zyskiem, uznaję za szkodę dla Chrystusa” (Flp. 3, 7-9).
Pewnego dnia spotkała go wielka niespodzianka. Brytyjskie i Zagraniczne Towarzystwo
Biblijne poprosiło go o przetłumaczenie Pisma na jidysz (Jidysz: mieszanina hebrajskiego,
niemieckiego i elementów z innych języków. Posługuje się nim większość Żydów, szczególnie w
Europie Wschodniej). Gdy praca dobiegła końca, otrzymałem od niego egzemplarz Biblii w tym
języku. Tysiące takich egzemplarzy rozprowadzono wśród polskich i rosyjskich Żydów. Wciąż
pozostaje prawdą to, co znajdujemy w Liście do Rzymian:
„Podobnie i obecnie pozostała resztka według wyboru łaski” (Rz. 11, 5).
23
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
Rabin Charles Freshman
Charles Freshman urodził się w Miklosz, pięknie położonym mieście nad rzeką Waag, na
Węgrzech. Był najstarszym spośród trzynaściorga dzieci. Jego rodzice ściśle przestrzegali praw
judaizmu. Ojciec, który był przedsiębiorcą, należał do ludzi niezbyt zamożnych, ale zawsze był
uczciwy i cieszył się dobrą opinią.
Mały Charles, który musiał być noszony przez służącego do szkoły i z powrotem, w wieku
trzech lat rozpoczął naukę alfabetu hebrajskiego. Pierwszym krokiem było Sz'ma zapisane w
Deuteronomium (Księdze Powtórzonego Prawa) 6, 4-5. Chłopiec uczył się szybko. Gdy skończył
pięć lat, ojciec urządził mu przyjęcie z okazji Sudah (w wielu ortodoksyjnych rodzinach
żydowskich w piąte urodziny dziecka odbywa się uroczystość związana z rozpoczęciem
hebrajskiej nauki w chederze, czyli w szkole mieszczącej się w synagodze lub w domu
nauczyciela).
Wszyscy przyjaciele, krewni i szkolni koledzy malca zaproszeni byli na dzień szabatu, aby
wziąć udział w przyjęciu, na które składała się duża ilość owoców, słodyczy i szklanka
prawdziwego, gronowego wina. Jednak główną atrakcją spotkania było wystąpienie małego
chłopca czytającego Stary Testament w języku hebrajskim.
Cały kurs nauki religii był bardzo surowy. Od uczniów wymagano głośnych modlitw
porannych i wieczornych z modlitewnika żydowskiego. Nie wolno im było spożywać posiłków
bez wcześniejszego błogosławieństwa, które odmawiali z nakryciem głowy.
Charles robił szybkie postępy. W wieku ośmiu lat dobrze czytał po hebrajsku i bez większych
trudności tłumaczył każde słowo, rzadko tylko korzystając ze słownika. Potrafił recytować z
pamięci wiele fragmentów Starego Testamentu i całe Psalmy po hebrajsku. Znał nawet
chaldejski, a także potrafił czytać i pisać po aramejsku. Z natury bardzo dumny i ambitny,
wkrótce zapragnął zostać rabinem. Jednak nie zwykłym rabinem, którego można spotkać na co
dzień, ale kimś wielkim, jak ci, którzy uczynili swe imiona nieśmiertelnymi na kartach
Talmudu. Pochłonięty tym pragnieniem dniem i nocą studiował te księgi.
Wkrótce poznał Talmud do tego stopnia, iż mógł pomagać swym kolegom w nauce za drobną
opłatą. Gdy miał jedenaście lat, podziwiano jego zdumiewającą wiedzę i pobożność. Dużo się
modlił i czytał, często pościł i bardzo sumiennie wykonywał swe religijne obowiązki. Niestety,
był także dumny i wyniosły, twierdząc, że wie więcej niż jego nauczyciele. Jednak „pycha
zawsze stąpa przed upadkiem” (por. Ks. Przypowieści (Przysłów) Salomona 16, 18 [przyp.
red.]).
Gdy chłopiec miał dwanaście lat, w jego życiu i zachowaniu nastąpiła dziwna przemiana. Stał
się psotny, a czasem nawet złośliwy. Przestał się modlić i bezcześcił Szabat, czytał niewłaściwe
książki i, co było zbrodnią dla każdego ortodoksyjnego Żyda, potajemnie zaczął czytać Nowy
Testament.
Słowa „Ja i mój Ojciec jesteśmy jedno” zdenerwowały jednak chłopca do tego stopnia, że
cisnął księgą o ścianę i znienawidził chrześcijaństwo. Zaniedbał także swoją naukę, zaczął
wagarować, aż w końcu porzucił szkołę. Rozleniwił się, stracił chęć do nauki i zupełnie
porzucił zamiar zostania rabinem.
Bóg sprowadził jednak syna marnotrawnego z powrotem. Ojcu nie powiodło się w interesach,
co spowodowało utratę całego majątku. Starczało im zaledwie na chleb. Nagłe niepowodzenie,
24
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
a jeszcze bardziej usilne prośby ojca o pomoc spowodowały, że Charles stał się znowu
pobożnym młodzieńcem. Powrócił do szkoły i był przygotowywany do barmicwy przez
prywatnego nauczyciela.
Niestety, kiedy nadszedł czas uroczystości, nie mógł do niej przystąpić, ponieważ ojciec był
zbyt biedny, aby zapewnić synowi konieczne filakteria i stosowne ubranie. Dumny chłopak
poczuł się wtedy całkowicie poniżony. Zdecydował się opuścić dom rodzinny i udać się do
Instytutu Teologii Żydowskiej w jakimś odległym mieście.
Mając zaledwie parę groszy w kieszeni pożegnał się z rodzicami i wyruszył samotnie w świat.
Po wielu trudach dotarł do Namensdorfu, gdzie został ciepło przyjęty przez tamtejszego
rabina. Tam, po zdanych egzaminach wstępnych, został studentem Szkoły Talmudycznej.
Dysponując bardzo skromnymi środkami na utrzymanie często chodził głodny, mimo to był
względnie zadowolony i pilnie studiował.
Ciągle jednak nie stać go było na filakteria i barmicwę. Dlatego też zdecydował udać się do
Polski, gdzie znajdowały się znane szkoły talmudyczne (jesziwy). W Białej odnalazł dawnego
przyjaciela swego ojca, który zaproponował mu utrzymanie w szkole, jeśli zdecyduje się zostać
księdzem rzymsko-katolickim. Młody Żyd odmówił i odwrócił się, by odejść. Zanim się
rozstali, mężczyzna ów podarował mu jednak nieco pieniędzy.
Charles Freshman odszedł zadowolony, ponieważ udało mu się uniknąć przyłączenia do
chrześcijan, a w dodatku wreszcie miał pieniądze na kupno wymarzonych filakterii.
Niezwłocznie je zdobył i postanowił udać się do Wyższej Szkoły Żydowskiej w Heleszan na
Morawach.
Po pięciu dniach męczącej podróży przybył do Heleszan, gdzie został studentem. Po dwóch
latach nauki porzucił jednak szkołę i wrócił do domu. Mimo niezadowolenia rodziców z faktu
opuszczenia szkoły, zdecydował się tam nie wracać. Przez pewien czas nauczał w małej szkółce
niedaleko Miklosz. Potem znów zdecydował się opuścić dom i wyruszył do Pragi, by
dokończyć edukację rabinacką. Mimo trudności finansowych wytrwał tam pięć lat do czasu
ukończenia studiów.
Posiadał gruntowną znajomość języka hebrajskiego i literatury żydowskiej, jak również
filozofii, historii i innych nauk. Otrzymał dyplom z wyróżnieniem i wrócił do domu bardziej
dumny niż kiedykolwiek. Był teraz rabinem, i to, w swoim mniemaniu, nie byle jakim.
Zamiast jednak znaleźć sobie kongregację, zaczął szukać żony. Ożenił się w wieku 23 lat. Przez
ponad rok młodzi mieszkali wraz z bogatymi rodzicami żony. Rabin Charles nadal nie szukał
kongregacji, zajął się natomiast interesami, jednak bez powodzenia.
Po jakimś czasie, w którym okazjonalnie usługiwał w małych synagogach, zdecydował się
opuścić kraj wyjechać do Nowego Świata. Niedługo potem wraz z żoną i pięciorgiem dzieci
przybył do Kanady. Dr DeSola, rabin portugalskiej kongregacji w Montrealu zarekomendował
młodego węgierskiego rabina społeczności w Quebec. Tak więc wkrótce po przybyciu do
Kanady, Charles Freshman został należycie wprowadzony w obowiązki rabina jednej z
tamtejszych kongregacji żydowskich w Quebec. Zaczął uczyć się angielskiego, jednak z
miernymi rezultatami.
Kongregacja, nad którą Freshman przejął pieczę, składała się z Żydów przybyłych do Kanady
prawie z całej Europy. Większość stanowili jednak imigranci z Niemiec i Anglii. Nabożeństwa
były prowadzone po hebrajsku i niemiecku, dopiero po dłuższym czasie rabin zdecydował się
na poprowadzenie nabożeństwa po angielsku. Jego podopieczni nie szanowali Szabatu. Wielu z
25
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
nich brało udział w sobotnim nabożeństwie i zaraz potem wracali do swych codziennych zajęć.
Rabin, sam wychowany w ortodoksyjnej rodzinie, był przerażony tym bezbożnym
postępowaniem. Upominał ich, surowo potępiając takie postępowanie, jednak bez powodzenia.
Duch Boży zaczął jednak działać w sercu rabina. Niejednokrotnie, przechadzając się ulicami
widział duże grupy ludzi zmierzające do kościołów chrześcijańskich lub powracające z
nabożeństw, a jego myśli koncentrowały się na tym zjawisku. Czasami myślał:
„Jaka szkoda, że takie tłumy ludzi tak łatwo uwierzyły w oszustwo i oddają bluźnierczą cześć
człowiekowi!”.
„Z drugiej jednak strony — zastanawiał się — są tam przecież ludzie inteligentni,
wykształceni, znający doskonale naturę człowieka, tak jak ja posiadający Stary Testament i
potrafiący racjonalnie, logicznie rozumować również nie gorzej ode mnie. Na pewno nie są to
ludzie, którzy pokładają ufność w chrześcijaństwie bez ważnych ku temu powodów. A jeśli
przestudiowałem tylko jedną stronę zagadnienia? A jeżeli to oni mają rację, a ja się mylę?
Zwykle bez trudu rozprawiał się z takimi myślami, traktując je jako podszepty szatana, lecz
one uporczywie powracały. Pewnego razu, gdy nauczał o odrodzeniu narodu izraelskiego,
poczuł, że sam tak do końca sam nie wierzy w to, co mówi. Bijąc się z myślami podszedł do
swego biurka i otworzył je, cały czas drżąc, jakby miał zamiar popełnić zbrodnię.
Miał tam ukryte wydanie Starego i Nowego Testamentu. Kilka lat wcześniej, podczas
ostatniego pobytu na Węgrzech, spotkał w hotelu żydowskiego misjonarza szkockiego
kościoła, który przekonał go, aby nabył tę Księgę. Owszem, kupił ją, ale nigdy nie czytał. Kiedy
przybył do Kanady i rozpakował swoje bagaże, zdumiał się znalazłszy wśród nich Biblię,
ponieważ był przekonany, że została na Węgrzech. Nie chciał, aby ktokolwiek dowiedział się, że
posiada taką książkę. Właściwie czuł się winny, że nie zniszczył jej od razu. Niewątpliwie Bóg
kierował jego krokami i sam zachował Pismo, aby rabin mógł wreszcie spotkać swego Pana.
Teraz, w godzinie obaw i zwątpienia otworzył biurko, wyjął Biblię i udał się do biblioteki,
dokładnie zamykając za sobą drzwi. Tam, upewniwszy się, że nikt mu nie przeszkodzi, zaczął
czytać Nowy Testament. Po kilku chwilach odrzucił go z obrzydzeniem myśląc: „To
niemożliwe.”
Po chwili podniósł go jednak, poczytał chwilę i znów odrzucił. Jego zmagania z Księgą trwały
godzinę. W końcu pełen wyrzutów sumienia ze złością cisnął nią o podłogę. Gdy po chwili
pozbierał rozrzucone kartki, zdecydował zamknąć książkę w szufladzie i nigdy więcej do niej
nie wracać.
Jeszcze wieczorem był tak wzburzony, że z trudnością wykonywał swe obowiązki w
synagodze. Po bezsennej nocy i pełnym napięcia dniu zdecydował się na bardzo uważne
przestudiowanie ksiąg prorockich, szczególnie tych, gdzie mowa była o mającym nadejść
Mesjaszu. Gdy był zajęty swoimi rozważaniami, odwiedził go znajomy rabin z Jerozolimy.
Freshman od razu wykorzystał okazję, by zapytać swego uczonego kolegę o Mesjasza. Ponieważ
ten nie był w stanie odpowiedzieć na zadane pytania, Freshman zaczął się poważnie
zastanawiać, czy w żydowskiej nauce nie tkwi jakiś błąd i czy chrześcijanie nie mogą mieć racji.
Zdecydował się nawet na podzielenie swoimi spostrzeżeniami z niektórymi członkami swojej
kongregacji a także, pomimo swego wcześniejszego postanowienia, przeczytał uważnie Nowy
Testament. Jego sąsiad, pan Hinton, pobożny chrześcijanin, spędził wiele godzin na
rozmowach o religii z poszukującym prawdy Żydem, lecz światło zrozumienia jeszcze się nie
pojawiło. Dniami i nocami studiował Pismo, ale wciąż jeszcze nie mógł się przekonać do nauk,
26
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
które dopiero teraz w nim odkrył. Cały czas był w rozterce, nie mogąc w pełni zaakceptować
ani judaizmu ani chrześcijaństwa. Chciał od razu zrezygnować z posady rabina, lecz jego żona
sprzeciwiła się temu stanowczo stwierdzając, że nigdy nie zostanie chrześcijanką.
Zbliżało się Święto Paschy. Rabin przygotowywał na tę okoliczność kazanie w oparciu o tekst
z Genezis (Księgi Rodzaju) 49, 10. W czasie pracy ogarnęły go wątpliwości i postanowił w ogóle
nie przemawiać. Zdeterminowany wyznał rodzinie, że uwierzył, iż Jezus z Nazaretu jest
Mesjaszem. Żona, a także starsze dzieci, rozumiejąc powagę sytuacji, podniosły wielki lament.
Nie mogąc znieść widoku cierpienia, którego był sprawcą, Freshman wybiegł z domu. Doszedł
drogą daleko za miasto, rzucił się na ziemię i zapłakał do Boga — ulga jednak nie nadeszła. Z
ciężkim sercem skierował swe kroki z powrotem do domu. Nie mówiąc ani słowa wciąż
pogrążonej w rozpaczy rodzinie zamknął się w sypialni, gdzie ponownie zaczął się modlić i
studiować Biblię. Po północy był tak wyczerpany, że zasnął w fotelu. We śnie zobaczył
wiszącego na krzyżu Zbawiciela, nad którego głową widniał napis: „Ja jestem twoim Zbawcą”.
Obudził się z silnym postanowieniem złożenia rezygnacji, zabrakło mu jednak odwagi.
Wreszcie na dzień przed Paschą, gdy jeszcze raz w modlitwie rozważał tekst z Księgi Rodzaju
49, 10 zdecydował się przeczytać 53 rozdział Księgi Izajasza i nagle uświadomił sobie w całej
pełni, że Jezus z Nazaretu jest oczekiwanym Mesjaszem. Wtedy, już bez wahania, napisał
rezygnację i wysłał ją do prezesa kongregacji.
Burza prześladowań rozpętała się ze wzmożoną siłą. Żona i dzieci rabina chciały obchodzić
święto Paschy tak, jak każe zwyczaj, on natomiast nie chciał brać udziału w tej uroczystości.
Kongregacja oficjalnie oświadczyła, że rabin jest obłąkany oraz niebezpieczny dla otoczenia.
Żonę i dzieci namawiano, by go opuścili. Również przyjaciele unikali go. Rozpowiadano, że za
porzucenie swej wiary otrzymał dziesięć tysięcy dolarów. Najgorsze było jednak to, że
Freshman nie miał jeszcze pełnego poznania. Uwierzył, że Jezus jest Mesjaszem, ale nic nie
wiedział o usprawiedliwieniu z łaski i o zbawczej wierze. Nie miał zbyt wyraźnego pojęcia o
tym, że w oczach Boga jest grzesznikiem, ani też o konieczności zmiany postawy serca. Jego
nawrócenie ograniczyło się do sfery intelektualnej. Wiele osób wierzących w Jezusa
podejmowało z nim rozmowy, jednak poznanie nie nadchodziło.
Stan ten utrzymywał się przez jakiś czas. Wreszcie, gdy słuchał kazania pastora Elliotta z
kościoła Metodystów, Duch Boży dotknął jego serca i rabin zapłakał, chociaż nie bardzo
wiedział, dlaczego. Znowu z największą uwagą zaczął studiować Pismo i chodzić na
nabożeństwa do różnych kościołów oraz szukać Pana z całego serca.
Pewnej nocy, kiedy pogrążony był w głębokiej i żarliwej modlitwie, zrozumiał, że jest
grzesznikiem zasługującym jedynie na potępienie. W rozpaczy zawołał: „Panie, ratuj mnie, bo
inaczej zginę!” — jedyną jego nadzieją był Chrystus. Wtedy ustąpiły cienie i ciężar spadł z jego
umęczonej duszy. Smutek zamienił się w uwielbienie i nastąpiła w nim cudowna przemiana.
Narodził się na nowo.
Charles Freshman natychmiast zaczął pokazywać innym, co Bóg dla niego uczynił. Zaczął od
swej rodziny. Żona, chociaż niechętnie, zgodziła się towarzyszyć mu na nabożeństwach, a
dzieci chodziły na szkółkę niedzielną i również czytały Nowy Testament. Jeden po drugim,
członkowie jego rodziny uwierzyli Ewangelii.
Rabin Freshman, jego żona i siedmioro dzieci zostali ochrzczeni w kościele metodystycznym
w Quebec. Duchowni innych denominacji byli obecni na tej uroczystości. Byli tam także
27
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
członkowie Kongregacji Żydowskiej, w której Freshman pełnił obowiązki rabina trzy lata przed
swoim chrztem.
Charles Freshman pracował jakiś czas jako wykładowca judaizmu, potem rozpoczął pracę
jako misjonarz wśród Niemców mieszkających w Kanadzie. Został ordynowany i wiernie służył
Panu aż do śmierci. Społeczności, które powstały głównie dzięki jego wysiłkom znajdują się w
Hamilton w prowincji Ontario oraz w okolicach. Wielu ludzi przyprowadził do Chrystusa, a
wśród nich także wielu Żydów.
28
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
Rabin George Benedict
George Benedict urodził się w Niemczech, w ortodoksyjnej rodzinie żydowskiej. Jego ojciec,
który był rabinem, po przyjściu oferty pracy w Sheffield wyemigrował wraz z całą rodziną do
Wielkiej Brytanii. Tam młody Benedict zaczął uczęszczać do szkoły. Od wczesnej młodości
miał wielkie pragnienie — chciał służyć Bogu swych ojców jako rabin. Bezpośrednio po
barmicwie zgłosił się do Rabinical Seminary w Londynie. Dyrektor placówki rabin Adler
poradził mu jednak poczekać jeszcze trzy lata. Benedict mimo tej rady prosił go o przyjście do
szkoły tak gorąco, że w końcu rabin uległ i przyjął chłopca do seminarium. Benedict nie
posiadał się z radości. Oczami wyobraźni już widział wypełnienie swego marzenia i pójście
śladem ojców.
Podczas studiów w Londynie, młody student odwiedzał nie tylko synagogi ale także kościoły
ewangeliczne. Kazanie na temat kuszenia Jezusa wywarło na nim takie wrażenie, że zdecydował
się przeczytać Nowy Testament, księgę nie znaną mu dotychczas. Kupił sobie egzemplarz,
schował pod płaszczem i zaniósł do pokoju. Później napisał w swojej biografii:
„Nigdy nie zapomnę tekstu, który przeczytałem zaraz po otwarciu Nowego Testamentu.
Czytałem go wciąż na nowo. Oto te słowa:
To wam powiedziałem, abyście we mnie pokój mieli. Na świecie ucisk mieć będziecie, ale
ufajcie, Ja zwyciężyłem” (Jan 16: 33).
„Upadłem na kolana i przez długi czas myślałem o tych cudownych słowach. Idąc na straszną
śmierć, Jezus powiedział: 'Pokonałem świat'.”
Pomimo, że w tamtym czasie nie przeżył osobistego spotkania z Jezusem, a jedynie podziwiał
i szanował wspaniałego Nazarejczyka, był na tyle odważny, by wyrazić swą wiarę w zapisany
tekst. Pisząc pracę kontrolną, z własnej woli wybrał temat: „Jezus — obraz żydostwa”. Cytował
Księgę Izajasza 9: 1 „Lud, który chodzi w ciemności, ujrzy światło wielkie.”
Opisał ludzką wspaniałość Jezusa podkreślając, iż był On najwspanialszym synem Izraela.
Przełożony seminarium osłupiał podczas odczytu tej pracy. Benedict musiał stawić się przed
kolegium wykładowców, którzy wypytywali go o związki z chrześcijaństwem. Upomnieli go i
zganili za odwiedzanie kościołów. Młody student przedstawił swe przekonania uczciwie,
cytując Pisma żydowskie na poparcie wniosków swej pracy. Wykładowcy zadecydowali wtedy
przedyskutować we własnym gronie, czy Benedict będzie mógł pozostać w seminarium.
Oczekiwanie na tę decyzję było bardzo trudne dla młodego studenta. Wziął swą hebrajską
Biblię i jeszcze raz przeczytał: „Lud, który chodzi w ciemności, ujrzy światło wielkie.”
Następnie spojrzał na wiersz 5 tego samego rozdziału:
„Albowiem dziecię narodziło się nam, syn jest nam dany i spocznie władza na jego ramieniu, i
nazwą go: Cudowny Doradca, Bóg Mocny, Ojciec Odwieczny, Książę Pokoju.”
Benedict zadał sobie pytanie: „O kim mówił prorok Izajasz w tym wierszu napisanym na 700
lat przed narodzeniem Jezusa? Czyżby mówił o właśnie Nim? Mała grupa w naszym narodzie
ciągle oczekuje na Mesjasza, lecz większość nie zaprząta sobie już myśli tym tematem. Jedna
trzecia ludności świata uznała Jezusa, który był członkiem naszego narodu. Jakaż ślepota, co za
głupota by nie zaakceptować Go jako Zbawiciela.”
Ukląkł, by podziękować Bogu za Mesjasza Jezusa.
Ku swemu wielkiemu zdumieniu dowiedział się, że wykładowcy zdecydowali pozwolić mu na
29
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
dalsze studia. Udzielono mu jedynie ostrzeżenia. Po ukończeniu studiów Benedict udał się do
USA, gdzie został rabinem w jednym z południowych stanów. Wkrótce stał się szeroko znanym
publicystą. Zwrócił też na siebie uwagę chrześcijan, szczególnie koreańskich, prześladowanych
wtedy przez Japończyków. W rozproszonych kościołach koreańskich, z którymi zetknął się
podczas swych wyjazdów z wykładami, zetknął się z prawdziwym chrześcijaństwem. Chociaż
wielu Żydów nie pochwalało jego wykładów popierających chrześcijan w Korei, młody rabin
pozostał niewzruszony.
Podczas konferencji zorganizowanej w celu pomocy uciskanym Koreańczykom poproszono
go o wystąpienie w pewnym kościele w Filadelfii. Na porannym spotkaniu niedzielnym
prowadzący nabożeństwo poprosił, aby rabin dołączył do niego za kazalnicą. Po zakończeniu
kazania kościół wspominał śmierć Pana tak, jak On sam nakazał. Benedict nigdy dotąd nie brał
udziału w nabożeństwie z Wieczerzą Pańską (niektórych amerykańskich zborach Wieczerza
Pańska odbywa się podczas osobnego nabożeństwa z reguły tylko dla członków danego
kościoła. — [przyp. tłum.]). Przypominała mu ona niektóre ceremonie żydowskie, na przykład
Paschę. Pastor zapytał go, czy chciałby wziąć w niej udział. Przez chwilę rabin się wahał myśląc:
„Czyż Wieczerza Pańska nie jest zarezerwowana wyłącznie dla chrześcijan? Jestem przecież
Żydem”. Kiedy jednak prowadzący zacytował słowa Jezusa „To czyńcie na moją pamiątkę”,
wszelkie wątpliwości zniknęły. Rabin wziął chleb i wino by wspomnieć śmierć Jezusa, który
oddał swe życie także za grzechy Izraela. Podziękował Zbawicielowi za Jego miłość i
nieoczekiwanie radość wypełniła jego duszę. Benedict opuścił nabożeństwo jako nowe
stworzenie w Chrystusie. Teraz mógł nazywać się 'Benedict', co oznacza „błogosławiony”.
Rabin Benedict zaczął głosić Ewangelię i wielu Żydów a także nie-Żydów doznało
błogosławieństwa dzięki jego służbie.
30
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
Rabin Jacobs
Podczas panowania ostatniego cara, Żydzi rosyjscy bywali często okrutnie prześladowani.
Nieraz podburzone i rozwścieczone tłumy napadały na ich siedziby rabując, raniąc a nawet
zabijając.
W tamtych czasach Ameryka otworzyła swoje drzwi dla każdego, dlatego tysiące żydowskich
rodzin, a także całych kongregacji wraz ze swoimi rabinami, opuściło niebezpieczne domy w
Rosji i udało się do Stanów Zjednoczonych.
Synagoga, w której spotykała się jedna z takich właśnie kongregacji znajdowała się w pobliżu
kościoła prezbiteriańskiego. Przy pierwszej okazji pastor Bell przywitał się serdecznie z
rabinem Jakobsem i porozmawiał z nim. Swą przyjazną postawę pastor okazał również poprzez
wzięcie udziału
w jednym z nabożeństw z okazji Szabatu. Kiedy spotkał rabina następnego dnia, ten
powiedział, że było mu bardzo miło widzieć pastora w synagodze. Dr Bell zaprosił go wtedy, by
w ramach rewizyty odwiedził jego kościół.
Rabin Jacobs zaznaczył, że chociaż jest bardzo ciekawy jak wygląda nabożeństwo
chrześcijańskie, wejście do kościoła byłoby z jego strony niestosowne. Gdyby się o tym
dowiedziała jego kongregacja, podważono by jego ortodoksję. Jednakże pewnej niedzieli udał
się na nabożeństwo poranne. Rozglądając się, był zaszokowany widząc kobiety i mężczyzn
siedzących razem. W ortodoksyjnej synagodze kobietom i mężczyznom nie wolno wspólnie
brać udziału w publicznym uwielbianiu. Chciał natychmiast opuścić to spotkanie, pozostał
jednak, zafascynowany wspaniałym śpiewem.
Jacobs bardzo pozytywnie odczuwał panującą tam atmosferę duchową i zdawał sobie sprawę
z obecności Boga. Nie wiedział, że chrześcijanie czytają Stary Testament, toteż zdziwił się
bardzo, usłyszawszy fragment 35 rozdziału Księgi Izajasza oraz śpiewanie Psalmów. Następnie
dr Bell zaczął się modlić. Rabin czytał już przedtem modlitwy, lecz teraz po raz pierwszy
usłyszał modlitwę spontaniczną, zawierającą wstawiennictwo o poszczególnych ludzi, rodziny,
narody a nawet o Żydów. Bardzo go to zdziwiło. Wcześniej wyobrażał sobie, iż wszyscy
chrześcijanie pogardzają Żydami i nienawidzą ich, a tutaj usłyszał modlitwę o
błogosławieństwo Boga dla swego narodu. Był tym głęboko poruszony.
Kazanie było oparte na słowach Jezusa: „Pójdźcie do mnie wszyscy, którzy jesteście
spracowani i obciążeni, a Ja wam dam ukojenie”. Kaznodzieja powiedział, że żaden prorok,
żaden poeta ani też król nigdy nie odważyli się wypowiedzieć takich słów; jedynie Chrystus
miał moc, by zaspokoić każde serce, dać każdemu wolność od trosk, smutków i od grzechu.
Całe nabożeństwo było dla Jacobsa nowym i inspirującym przeżyciem.
Podczas następnego spotkania z dr Bellem rabin powiedział mu, że to piękne nabożeństwo
rzuciło zupełnie nowe światło na chrześcijaństwo. Było to dla niego bardzo budujące przeżycie
duchowe. Wiedział jednak, że gdyby starszyzna kongregacji dowiedziała się o jego wizycie na
takim nabożeństwie, na pewno by go za to potępiono i czekałyby nań prześladowania, a może
nawet śmierć. Dr Bell odpowiedział, że właśnie coś takiego uczynili faryzeusze i kapłani
Jezusowi; wielokrotnie próbowali Go zabić i w końcu skłonili Rzymian do ukrzyżowania Go.
Zapytał też, czy może rabin miałby ochotę przeczytać o tych niezwykłych wydarzeniach w
Nowym Testamencie. Jacobs odpowiedział, że żaden ortodoksyjny Żyd nie może czytać tej
31
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
księgi. „Dlaczego nie?” — zapytał dr Bell — „większa jej część została napisana przez Żydów,
zawiera przesłanie Boga skierowane do Izraela, i tak jak Bóg objawił się Abrahamowi, tak w
tamtych czasach objawił się w osobie Jezusa z Nazaretu”.
Niezbyt długo po tej rozmowie dr Bell wręczył rabinowi niewielką paczkę. W domu rabin
otworzył ją i zobaczył Nowy Testament, którego się tak obawiał. Oglądał go modląc się, by Bóg
ochronił go przez złem. Przewracając pierwsze strony dostrzegł na nich żydowskie imiona; była
także mowa o Betlejem i Jerozolimie. To zachęciło go do dalszej lektury. Opowieść o
narodzinach Jezusa wywarła na nim ogromne wrażenie.
Ponieważ niektóre fragmenty był nieco niezrozumiałe, z chęcią przystał na propozycję
wspólnej lektury Pisma rzuconą przez dr Bella. Im lepiej rozumiał i doceniał to, co Chrystus
objawił o Bogu Ojcu i ludziach, tym bardziej zależało mu na dalszym poznawaniu Nowego
Testamentu. Pewnego dnia dr Bell wyjaśniał, co Chrystus miał na myśli mówiąc:
„Ja jestem Droga, Prawda i Życie; nikt nie przychodzi do Ojca, tylko przeze mnie”. Im dłużej
rabin rozważał ten tekst, tym bardziej wspaniałą i wyjątkową osobą stawał się dla niego Jezus z
Nazaretu. Teraz już rozumiał 53 rozdział Księgi Izajasza, wcześniej tak tajemniczy. Z radością
uznał Jezusa jako Mesjasza i Syna Bożego.
Rabin bardzo lubił czytać listy apostoła Pawła; fascynowała go głęboka miłość apostoła do
Chrystusa. Teraz jego własne serce też wypełniało podobne uczucie. Jacobs zdawał sobie
sprawę, że powinien wyznać wiarę w Chrystusa przed swym zgromadzeniem, chociaż
przewidywał przykre następstwa tego czynu. Na spotkaniu ze starszymi powiedział im, iż
uwierzył, że Jezus jest Mesjaszem. Ta nowina wprawiła ich w osłupienie. Myśleli, że zwariował
lub coś go opętało. Chciał wyjaśnić motywy swej decyzji, lecz nikt go nie słuchał. Zaczęły się
prześladowania; musiał opuścić tę część miasta, by chronić swoje życie.
Później zwierzył się pastorowi Bellowi, jak bolesne jest odrzucenie i pogarda ze strony tych,
którzy go kiedyś kochali i ufali mu. Powiedział również swemu przyjacielowi, że poczytuje to
sobie za zaszczyt, iż może cierpieć dla Chrystusa, który tak wiele wycierpiał za niego.
Najstarszy syn rabina, Eliasz, pozostał w Rosji. Gdy dotarła do niego wiadomość o ojcu, był
tak zaniepokojony, że zdecydował się na podróż do Ameryki, aby przekonać go do powrotu na
łono judaizmu. Ojciec, wiedząc, że syn będzie musiał przez kilka tygodni czekać na statek w
Hamburgu, wysłał mu adres swego znajomego, chrześcijanina, który obiecał przyjąć Eliasza
pod swój dach do czasu wyjścia statku w morze.
Eliasz, chociaż sam był fanatycznym ortodoksem, przyszedł pewnego dnia do misji aby
porozmawiać z przyjacielem swego ojca. Widząc wielu Żydów uczestniczących w zajęciach
biblijnych pozostał, wysłuchał wykładu o synu marnotrawnym. Pod koniec powiedział
wykładowcy, że do tej pory historia o synu marnotrawnym zbytnio go nie interesowała. Sam
znał kilku takich młodzieńców, nigdy jednak nie słyszał o tak kochającym ojcu. Przyznał, że
jest to wspaniały obraz miłości Bożej. Był pod tak silnym wrażeniem, że zaczął regularnie
przychodzić na wszystkie spotkania w ośrodku misyjnym i kościele. Duch Boży pracował nad
nim w potężny sposób. Pokochał Pana Jezusa i nawrócił się. Został ochrzczony i jako
chrześcijanin pożeglował, by dołączyć do swego ojca w Nowym Jorku.
Rabin Jacobs został później posłany do Palestyny, by tam, w ziemi swoich ojców głosić
prawdę o zbawieniu własnemu narodowi.
„I jak Mojżesz wywyższył węża na pustyni, tak musi być wywyższony Syn Człowieczy, aby
każdy kto weń wierzy, nie zginął, ale miał żywot wieczny. Albowiem tak Bóg umiłował świat, że
32
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
Syna swego jednorodzonego dał, aby każdy, kto weń wierzy, nie zginął, ale miał żywot
wieczny”. (Jan 3: 15-16)
33
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
Rabin Ephraim Ben Joseph Eliakim
Od II wieku naszej ery miasto Tyberiada nad Jeziorem Galilejskim było siedzibą Patriarchatu
Żydowskiego i w tym czasie największym centrum edukacji żydowskiej. Tam powstała Miszna
(188 r. n. e.), Talmud Jerozolimski (360 r. n. e.), Biblia Hebrajska (552 r. n. e.) oraz tzw.
opunktowanie masoreckie z roku 750 n. e.
Ephraim ben Joseph Eliakim urodził się w atmosferze wielkiego szacunku dla osiągnięć
naukowych swego miasta. Jego ojciec był rabinem i wybitnym członkiem arabskojęzycznej
gminy żydowskiej, tworzonej przez grupę rdzennych mieszkańców Ziemi Świętej,
utożsamiających się jednak z Sefardyjczykami (Sefardyjczycy: Żydzi pochodzący z Hiszpanii
lub Portugalii, którzy po wypędzeniu z Półwyspu Iberyjskiego rozproszyli się po północnej
Afryce, imperium otomańskim, Włoszech, Holandii oraz Ameryce Południowej — [przyp.
tłum.]).
Zgodnie z rabiniczną maksymą mówiącą, że syn powinien pójść w ślady ojca (Arachin, 16 b)
Ephraima od wczesnej młodości przeznaczono na urząd rabina. Uczył się więc pilnie Pism i
Talmudu, a kiedy nadszedł odpowiedni czas został chachamem (Chacham: u Sefardyjczyków
tytuł rabina gminy. — przyp. red.).
Szanowany i poważany tak przez Żydów jak i Arabów zajął przewodnie miejsce w
społeczności i stał się jednym z dajanim (Dajan (l. poj. od „dajanim”): sędzia zasiadający w
sądzie religijnym. — [przyp. red.]) jako że powierzono mu występowanie w obronie praw i
interesów członków społeczności. Poślubił córkę głównego rabina, a ponieważ jego rodzina
uzyskała obywatelstwo protektoratu francuskiego, miał powody, by z optymizmem patrzeć w
przyszłość, ciesząc się wolnością od kłopotów jakie mieli rabini tureckiego pochodzenia z rąk
urzędników tureckich.
Oprócz swych zwyczajowych obowiązków rabin podjął się także nauczania Pisma i Talmudu.
Szkoła, którą prowadził nie była niczym niezwykłym w Tyberiadzie pod koniec ubiegłego
stulecia. Rabin zasiadał na swoim fotelu a uczniowie rozkładali maty na podłodze, literalnie „u
stóp mistrza”. Regułą było, że Pism nauczano przez pryzmat Talmudu, ale z własnych
powodów rabin poświęcał dużo więcej uwagi samym Pismom.
Ciągle jednak był fanatykiem, nienawidzącym chrześcijan, a szczególnie misjonarzy, gotowym
prześladować każdego Żyda, który miałby śmiałość się do nich zbliżyć. Był tak przepełniony
rozgoryczeniem i niechęcią, iż nigdy nie pozwolił swojej żonie i dzieciom nawet przechodzić
obok szpitala prowadzonego przez misję, niezależnie od tego jak bardzo by nie chorowali,
chociaż większość rabinów była gotowa pójść na taki kompromis, jeśli nie można było znaleźć
w okolicy żydowskiego lekarza. Każdy, kto był podejrzewany o sympatyzowanie z nauką
chrześcijańską miał powody by się go obawiać.
W życiu rabina nadeszła jednak poważna zmiana: Misjonarzem Kościoła Szkockiego w
Tyberiadzie był w tym czasie dr William Ewing. Pewnego dnia odwiedził go pastor Becker z
Berlina i razem udali się na spacer po mieście. Po drodze mijali szkołę rabina Ephraima, a
znający arabski dr Ewing pozdrowił go uprzejmie przez otwarte okno. Miłe słowa kogoś, kto na
pewno musiał odczuwać na co dzień dystans, obawę i nienawiść ze strony rabina poruszyły
jego serce. W kilka dni później Ephraim odwiedził pastora.
Obaj byli w tym samym wieku i wkrótce oficjalne wizyty zamieniły się w przyjacielskie
34
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
pogawędki. Z początku głównym ich tematem było Pismo i Talmud wkrótce jednak obie strony
poruszyły problem roszczeń Jezusa do tytułu Mesjasza i Odkupiciela. Wiedza biblijna rabina
okazała się bardzo przydatna, a jego zrozumienie proroctw stawało się coraz pełniejsze.
Zgodnie ze starszą interpretacją żydowską, pięćdziesiąty trzeci rozdział Księgi Izajasza odnosi
się do Mesjasza Króla. Wkrótce więc chacham Ephraim zobaczył w nim obraz Cierpiącego
Sługi, „którego ranami jesteśmy uleczeni”.
Nagle stanęły mu przed oczami cierpienia jego narodu na przestrzeni wieków oraz
rozpaczliwe oczekiwanie na Mesjasza. Obrazy te poruszyły go bardzo. Patrząc na historię
swego narodu zadał sobie pytanie: „Gdzie podziały się obietnice dane naszym ojcom? Chociaż
jesteśmy wybranym przez Boga narodem, wspaniałe rzeczy, które miały być naszym udziałem,
dostały się w obce ręce.”
Idąc za wskazówkami nowego przyjaciela postawił następne pytanie: „Pierwsza świątynia
została zburzona a naród rozproszony z powodu trzech wielkich grzechów popełnionych przez
Izrael. Jednak siedemdziesiąt lat później świątynia została odbudowana, a następnie znowu
zburzona. Naród jest pozbawiony Świątyni od ponad 1800 lat. Co było powodem powtórnego
zburzenia Świątyni i rozproszenia Izraela? Na pewno nie było nim bałwochwalstwo. Nie
brakowało wtedy gorliwości tak wobec Zakonu jak i składania ofiar. Ludzie mieli gorliwość dla
Boga i nie zaprzestali służby w Świątyni aż do jej zniszczenia. Dlaczego więc Bóg nas porzucił
na tak długi okres?”
Ze łzami i w modlitwie zmagał się z tymi pytaniami, nie zamierzając zrezygnować z
odpowiedzi. Zwrócił się o pomoc do swych braci rabinów, oni jednak mogli mu zaoferować
jedynie wyświechtane tradycyjne odpowiedzi. Te mu jednak nie wystarczały.
Jedynym rezultatem jego dociekań był fakt, że zrodziło się co do niego podejrzenie i zaczęto
zwracać na niego baczniejszą uwagę w kongregacji. Im dłużej jednak zmagał się z
postawionymi pytaniami, tym bardziej był przekonany, że powodem gniewu Wszechmogącego
na swój naród musi być jakiś straszliwy grzech. Wreszcie znalazł odpowiedź — u podstaw tego
wszystkiego leżała „bezpodstawna nienawiść” (Yoma 9b). Wtedy usłyszał cichy głos, mówiący:
„Przestań Mnie nienawidzić. Pokochaj Mnie, a Ja obdarzę cię pokojem.”
Walka została zakończona, odnalazł pokój, który nie opuścił go już nigdy, aż do dnia śmierci.
Rozpoczął się okres prześladowań. Najpierw Ephraim został zaatakowany podczas podróży
do Jaffy, udało mu się jednak schronić na terenie pobliskiej misji chrześcijańskiej, gdzie
spędził całą noc. Niestety, rano, gdy udał się w dalszą drogę w towarzystwie pastora Ewinga,
został otoczony przez rozwścieczony tłum. Zrzucono go konia i omal nie rozdarto na sztuki.
Uratował go fakt, że jechał w towarzystwie obcokrajowca, który przemówił do tłumu,
uspokajając nieco rozgrzaną atmosferę.
Po powrocie do misji zorganizowano otwarte spotkanie, na które zaproszono dwóch innych
rabinów. Zostało ono nagle przerwane przez pewnego Araba, który obraził żonę rabina
Ephraima. Chacham wziął swą żonę za rękę i opuścili spotkanie.
Zdarzyło się, że rabin Ephraim został potajemnie zatrzymany, a wiadomość o tym nie dotarła
do misjonarzy. Później dowiedzieli się, że wytoczono mu fałszywe oskarżenie o kradzież i
wtrącono do brudnej celi, gdzie cierpiał wielkie poniżenie. Był bity i głodzony i choć nie upadł
na duchu, odbiło się to poważnie na jego zdrowiu. Nie wyparł się jednak swych przekonań.
Potępiony jako zdrajca, został wydalony z miasta do kolonii żydowskiej nad jeziorem Huleh, a
35
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
jego imię starano się wymazać z pamięci przyjaciół i znajomych.
Wiele miesięcy później jeden z misjonarzy jadąc doliną górnego Jordanu zobaczył samotną
postać pochyloną przy pracy w polu. Podjeżdżając bliżej ze zdumieniem rozpoznał Ephraima.
Rabin bardzo się zmienił. Trudy jakie przeżył pozostawiły ślady na jego posturze, lecz w oczach
ciągle płonął ten sam żar. W odpowiedzi na pytania opowiedział krótko o swoich
doświadczeniach dodając, że cierpienia nie złamały jego wiary. Powrót do Tyberiady nie był
wtedy możliwy, więc aby się utrzymać z własnej woli podjął się pracy fizycznej do chwili, aż
spodoba się Bogu objawić mu swą wolę.
Niedługo potem rabin Ephraim pojawił się w Nazarecie, gdzie został ochrzczony. Niestety,
prześladowania trwały nadal. Rozdzielono go z rodziną. Chociaż żona bardzo go kochała, tak
jej jak i jego rodzina zjednoczyły się w groźbach i pilnowały każdego jej kroku. Władze
synagogi był dotknięte do żywego jego nawróceniem.
„Gdyby chociaż był tylko zwykłym Żydem” — biadali — „moglibyśmy to zrozumieć, ale
rabin, i to o takiej pozycji! To niesłychane!”
Jego dzieci utrzymywano z daleka od wpływów ojca. Ciągle się o nie modlił i wstawiał za nimi,
lecz w sprawach wiary ciągle stał między nimi mur.
Udał się do Jerozolimy. Tamtejsze wspólnoty chrześcijańskie nie znały go. Dr Ewing udał się
na stałe do Szkocji, inni znajomi misjonarze również wyjechali za granicę. Podejrzenia i brak
zrozumienia podążały za rabinem jak cień. Wreszcie skontaktował się z rodziną Schnellerów,
których służba opieki nad sierotami przynosiła błogosławieństwo wielu ludziom w tym kraju
już od kilku pokoleń. W tym czasie zamierzali właśnie wybudować dodatkowe pomieszczenia.
Tam „rabin tyberiadzki” znalazł pracę jako robotnik, dźwigając kamienie i kładąc zaprawę.
Jego dochody były bardzo skromne, nigdy jednak nie narzekał. Był usatysfakcjonowany
najprostszym ubraniem i wyżywieniem, a wszystko co zdołał zaoszczędzić ze swojej pensji
oddawał biednym i potrzebującym, których spotykał głosząc Ewangelię.
Pracując przy sierocińcu nawiązał kontakt z rabinami z Jerozolimy, którzy byli jego uczniami
w Tyberiadzie i którzy dzięki jego nauczaniu zdobyli wysoką pozycję. Byli bardzo zmartwieni i
zawstydzeni widząc jego sytuację i błagali go, by przynajmniej przez szacunek dla swego wieku
porzucił tę pracę i powrócił do nich. Z radością przyjął od nich dowody przyjaźni lecz pozostał
niewzruszenie wierny Chrystusowi.
Wreszcie został przeniesiony do służby w Christian and Missionary Alliance, w pobliżu
miasta, skąd było mu bliżej do tych, na których mu tak bardzo zależało. Zwolniony od ciężkiej
pracy fizycznej, mógł teraz poświęcić cały swój czas i siłę na pracę misyjną wśród Żydów, do
której został wyznaczony jako ewangelista. Organizacja wynajęła mu pokój przy Jaffa Road, i
tam chacham Ephraim spędzał całe dnie przedstawiając Pana Jezusa swym braciom i
dyskutując z nimi na temat Ewangelii. Miało tam miejsce wiele gorących dysput.
Ludzie Wschodu pokonani w dyskusji odczuwają porażkę bardziej niż flegmatyczni
Europejczycy, co prowadziło czasem do tego, że rabin był atakowany i obrzucany kamieniami
w drodze do domu. Nigdy jednak nawet nie pomyślał o tym, by zrezygnować ze zwiastowania o
Chrystusie, a podczas sobotnich nabożeństw sala była pełna Żydów.
Wtedy znów podjęto próby usunięcia Ephraima. Prześladowania były jednak bezskuteczne.
Został nawet zaproszony przez rabinów, co przyjął z radością, miał bowiem okazję znów czynić
to czego zawsze pragnął — głosić Ewangelię swoim rodakom. Spędził wiele godzin dyskutując
36
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
z rabinami i udowadniając na podstawie Pism, że Jezus jest Mesjaszem. Większość pozostała
nieprzekonana, niektórzy jednak uznali słuszność przedstawionych przez niego argumentów i
później spotykali się z nim prywatnie od czasu do czasu by wspólnie studiować Słowo Boże i
modlić się. Było ich coraz więcej, lecz większość wyjeżdżała za granicę, gdzie stanowili trzon
wielu kościołów. Ci, którzy pozostali, stworzyli pewien „wewnętrzny nurt” — styl poszukiwań i
modlitwy, który przetrwał aż do dziś.
Po wybuchu wojny chacham Ephraim udał się do Egiptu, gdzie zatrzymał się u swego
najstarszego syna mieszkającego wtedy w Port Said. Tam uczeni znów usiłowali pokonać go w
dyskusji, lecz szybko zaniechano spotkań po tym, jak okazało się, że jeden z młodszych
chachamów zaczął skłaniać się do jego poglądów.
Po zakończeniu wojny powrócił do Jerozolimy, gdzie został zatrudniony jako odźwierny w
sierocińcu Schnellerów. W swoim małym pokoju przy bramie ciągle świadczył o Chrystusie.
Lubił też przebywać w tamtejszym „pokoju czytań”, który nazwano Bet Dorse Emet, czyli Dom
poszukiwaczy Prawdy. Przychodzili tam ludzie głodni poznania Boga, a rabin z nimi rozmawiał
i często pozostawał na wieczornych spotkaniach prowadząc nabożeństwo w języku hebrajskim,
który znów stał się żywym językiem w Ziemi Świętej. We wszystkim, co czynił był wyjątkowym
świadectwem zbawczej potęgi Jezusa Chrystusa.
Wielebny Esber Domet, bliski przyjaciel rabina, był przy jego łożu śmierci. Oto jego relacja z
ostatniej rozmowy z Ephraimem:
„Zostałem wezwany do domu rabina tuż przed jego śmiercią. Przy jego łożu odczuwałem
obecność Pana. Chacham Ephraim prosił mnie, żebym się z nim pomodlił. Kiedy skończyłem,
on także zabrał głos mówiąc: O Panie Jezu, oddaję Ci chwałę za to że mnie odkupiłeś.
Błogosławię Cię za to, że użyłeś mnie w służbie swojej ku zbawieniu wielu dusz. Błagam Cię
Panie, byś błogosławił swój Kościół na całym świecie i umocnił go. Szczególnie Ci jednak
dziękuję za ukryty Kościół w Jerozolimie. Przydaj mu Panie wiary i środków, aby rozwijał się i
wzrastał ku Twej chwale. Amen.”
Zdarzyło się to w sierpniu 1930 roku. Następnego dnia rabin w wieku siedemdziesięciu
czterech lat, chociaż przeżyte doświadczenia postarzyły go bardziej, został złożony w miejscu
ostatniego ziemskiego spoczynku. Na pogrzebie byli obecni także chrześcijanie z arabskiej
wspólnoty — wielebni Domet i Gabriel. Welebny Gabriel zanotował interesujący fakt. "Obok
grobu rabina wykopano inny grób dla innego brata w Chrystusie — Araba. Żyd i Arab
spoczywali obok siebie, a Żydzi i Arabowie stali tam z pochylonymi głowami przy dwóch
grobach i to ich do siebie zbliżało.
37
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
Rabin Henry Bregman
Jest taki czas w ciągu roku, kiedy każdy prawdziwy Izraelita poszukuje przebaczenia
grzechów.
Talmud powiada: „Trzy księgi otwiera się podczas święta Nowego Roku, jedną dla złych,
jedną dla sprawiedliwych i jedną dla tych pomiędzy. Wszyscy uznani za sprawiedliwych są
zapisani i przeznaczeni do życia. Wszyscy nieprawi są zapisani i skazani na śmierć. Pozostali
zaś są trzymani aż do Dnia Odkupienia. Jeżeli w ciągu tego czasu upamiętają się, zapisywani są
do życia, jeśli nie — do śmierci” (Rosz Ha-Szana, 16 b).
Nieortodoksyjny przez cały rok Żyd (to znaczy taki, który nie postępuje zgodnie z żydowskimi
obyczajami) upamięta się, będzie się modlił w dzień Nowego Roku i przez następne dziewięć
dni, pomiędzy dniem Nowego Roku i Dniem Odkupienia, będzie dawał jałmużnę po to, by
zostać wpisanym do Księgi Życia. Nawet ortodoksyjny Żyd będzie się bardzo starał w czasie
tych „strasznych dni pokuty”, jak je nazywamy.
Po to, by być zapisanym w Księdze Życia, zwykłem „otwierać swe ręce dla ubogich”, aby
wypełnić nakaz z V Księgi Mojżeszowej 15:7-8, oraz wykonywać inne dobre uczynki. Uważnie
przestrzegałem obrządku i chodziłem do synagogi trzy razy dziennie przez cały miesiąc przed
Nowym Rokiem. Wiele nocy spędzałem studiując pisane i ustne prawa, powtarzając Psalmy i
wiele modlitw, nawet ze łzami prosząc o odbudowanie Jerozolimy i powrót Żydów do
Palestyny. Zakładałem także filakterie do modlitwy i nie przyglądałem się kobietom, by móc
skierować swe myśli ku Niebu.
Wszytko po to, aby „micwot” (prawa) przeważyły nad „awarot” (grzechami). Zgodnie z
Talmudem grzechy każdego człowieka zostaną położone na jednej szali, a jego dobre uczynki
na drugiej w Dniu Sądu. Majmonides (Rambam) w Hilchot T'shuvah, c. iii; 3 powiada, że to
samo prawo odnosi się do dziesięciu dni pokuty, to znaczy od początku roku do Dnia
Odkupienia.
By zadowolić swego Niebiańskiego Ojca, Żyd pragnie zdobyć łaskę i odpuszczenie grzechów
przestrzegając wielu przepisów, zwyczajów i powtarzając całą „machzor” (księgę modlitwy
zawierającą wszelkie modlitwy świąteczne) nie opuściwszy ani słowa. W dzień Nowego Roku
udaje się nad brzeg rzeki i tam symbolicznie wrzuca do wody wszystkie swoje grzechy. Potem
w wigilię Dnia Odkupienia, ortodoksyjny Żyd bierze koguta i trzykrotnie machając nim wokół
głowy mówi: „Ten kogut idzie na śmierć, lecz ja wejdę do szczęśliwego żywota pełnego
pokoju”. Następnie rzuca go na ziemię i zabija.
Podczas Dnia Odkupienia większość Żydów zadaje sobie ból, stojąc przez wiele godzin bez
obuwia, poszcząc przez dwadzieścia pięć godzin, a nawet odmawiając sobie wody. Wierzą, że to
co wszystko przyniesie im zbawienie. Ja także pokładałem w tym swą wiarę, lecz Pan łaskawie
otworzył mi oczy i wtedy zobaczyłem, iż tak na prawdę, nie mam żadnych zasług. „Nie ma, kto
by dobrze czynił, nie ma ani jednego” (Ps 14).
Żaden człowiek nie posiada zasług, ponieważ Bóg stwierdza także, iż „cała głowa chora i całe
serce słabe. Od stóp do głów nie na nim nic zdrowego, tylko guzy i sińce, i świeże rany” (Iz.
10:5-6). Słowa te opisują duchowy stan Izraela. Mówią też prawdę o całym rodzaju ludzkim.
Intelekt jest zepsuty, ponieważ głowa jest chora. Uczucia są skrzywione, ponieważ serce jest
słabe, a słowa proroka wskazują, iż „wszyscy jesteśmy nieczyści, i nasza sprawiedliwość jest jak
38
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
skrwawiona szata” (Iz 64:6).
Doszedłem do przekonania, iż nie posiadam nic, czym mógłbym odkupić swoje grzechy.
Zadałem sobie pytanie, czy przestrzegałem lub przestrzegam wszystkich przykazań Pańskich.
Rzeczywistość wymusiła na mnie negatywną odpowiedź na to pytanie. W związku z tym,
wisiało nade mną przekleństwo Boga, które by mnie w końcu zniszczyło. „Przeklęty, kto nie
dochowa słów tego zakonu, aby je spełnić. A cały lud powie: Amen.” (Deut (V Mojż). 26).
Zgodnie z tymi słowami, nie ma nadziei dla nikogo za wyjątkiem tych, którzy przestrzegają w
doskonały sposób wszystkich przykazań. Lecz gdzie można znaleźć takich ludzi? Prorok Izajasz
powiada:
„Wszyscy jak owce zbłądziliśmy” (Iz. 53:6).
I znów zadałem sobie pytanie: „Gdzie jest arcykapłan? Gdzie jest świątynia z jej ceremoniami?
Gdzie jest odkupienie grzechów?” Odpowiedź znalazłem w Liście do Hebrajczyków 9:12.
„Wszedł raz na zawsze do świątyni nie z krwią kozłów i cielców, ale z własną krwią swoją
dokonawszy wiecznego odkupienia.”
Tak jak w wigilię Paschy Chrystus dokonał naszego odkupienia na krzyżu (Jan 19:14), tak stał
się także moją Paschą, moim Odkupieniem, moim Arcykapłanem i moim wszystkim we
wszystkim. Jest On też moim Jom Kipur, nie tylko raz w roku (w Wielki Piątek) lecz zawsze,
odkupiwszy mnie na zawsze. Moja wiara, nadzieja i zaufanie oparte są na obietnicy Boga, nie
mogą być lepiej wyrażone niż zawarte jest to w Jego Najświętszym Słowie:
„Lecz on zraniony jest za występki nasze, starty za winy nasze. Ukarany został dla naszego
zbawienia, a jego ranami jesteśmy uleczeni. (Iz. 53:5)
Mesjasz został zraniony za moje występki, ukarany za moje niegodziwości, wychłostany
został, by dać mi pokój. Jego sińcami jestem uzdrowiony.
Trudno mi było zrezygnować ze swojej dumy, choćby ze względu na sprawowany urząd
rabina. Zawsze chlubiłem się swoją wiedzą, lecz nauczanie o Jezusie Chrystusie było dla mnie
jako Żyda przysłowiowym „kamieniem obrazy” i głupotą. Lecz teraz, kiedy zostałem powołany,
Chrystus stał się dla mnie mocą Bożą, i mądrością Bożą.
Drogi czytelniku, jeżeli jesteś człowiekiem mądrym, posiadającym autorytet, oraz bogatym i
dumnym z tych powodów i pokładasz nadzieję w swojej mądrości i bogactwie, a nie posiadasz
Jezusa Chrystusa, nie ma dla ciebie nadziei, chyba że zachowasz całkowite i doskonałe
posłuszeństwo. Każdy musi porzucić swą pychę i stanąć przed Bogiem jako grzesznik,
oczekując jedynie łaski, a nie nagród.
Tak mówi Pan:
„Niech się nie chlubi mędrzec swoją mądrością i niech się nie chlubi mocarz swoją mocą,
niech się nie chlubi bogacz swoim bogactwem! Lecz kto chce się chlubić, niech się chlubi tym,
że jest rozumny i wie o mnie, iż Ja, Pan, czynię miłosierdzie, prawo i sprawiedliwość na ziemi,
gdyż w nich mam upodobanie — mówi Pan”. (Jer 9:23-24)
„Kto się chlubi, w Panu niech się chlubi.” (1 Kor 1:31)
My uważamy oczywiście, że musimy coś zrobić, aby zasłużyć na łaskę Boga, lecz Jego Słowo
jasno oznajmia.
„Bóg zaś daje dowód swojej miłości ku nam przez to, że kiedy byliśmy jeszcze grzesznikami,
Chrystus za nas umarł.” (Rz. 5:8)
39
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
To stwierdzenie pokazuje, iż wszystko co zrobię, by zasłużyć sobie na zbawienie, jest
bezwartościowe, ponieważ „łaską zbawieni jesteście przez wiarę, i to nie z was Boży to dar; nie
z uczynków, aby się kto nie chlubił” (Ef. 2:8-9). Dlatego właśnie Boży sposób zbawienia nigdy
nie będzie cieszył się popularnością na świecie; nie pochlebia on rasie ludzkiej, odrzucając
wszystko z czego możemy być dumni i wywyższa Jezusa Chrystusa oraz Jego dzieło, którego
dokonał na krzyżu. Chrystus został odrzucony i tak już pozostało, a pytanie skierowane do
ciebie, czytelniku, brzmi:
„Po której jesteś stronie? Czy stanąłeś po stronie Chrystusa uznając Go swoim Zbawicielem?
Jeśli zaś nie, chciałbym Ci powiedzieć, że jesteś po stronie świata i spotka Cię potępienie wraz
ze światem, ponieważ jest on winny krwi Syna Bożego i z całą pewnością zostanie osądzony.
Jeśli jeszcze nie schroniłeś się przed nadchodzącym gniewem, pozwól przekonać się, a nawet
ubłagać.
Uciekaj przed nadciągającym gniewem, opowiedz się po stronie Chrystusa!
„I nie ma w nikim innym zbawienia; albowiem nie ma żadnego innego imienia pod niebem,
danego ludziom, przez które moglibyśmy być zbawieni” (Dz. Ap. 4:12). Nie daj się zwieść
fałszywym religiom i beztroskiej obojętności — jest tylko jeden Zbawiciel. Zaufaj Mu teraz,
zanim spotkasz Go jako swego sędziego, bo wtedy będzie za późno. Jeżeli umrzesz bez
przebaczenia, będziesz zgubiony na zawsze.
40
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
Rabin Sam Stern
Urodziłem się w ortodoksyjnej rodzinie żydowskich chasydów. Miałem trzech braci i siostrę.
Chociaż moi rodzice byli wtedy ubodzy, wysłali nas — chłopców — do drogiej ortodoksyjnej
szkoły religijnej. Jedynym pragnieniem ojca było, żeby cała nasza czwórka została rabinami.
W wieku pięciu lat chodziłem do chederu dla uczniów pierwszej klasy. Mając lat siedem
umiałem biegle czytać po hebrajsku. Gdy osiągnąłem wiek lat dziewięciu, zostałem
wprowadzony w pięć ksiąg Mojżesza i do komentarzy Pism pióra Rasziego, a także do
starożytnych i teraz już archaicznych żydowskich ksiąg zwanych Talmudem. W okresie, gdy
miałem 10-11 lat, Talmud przesłonił pozostałe księgi i stał się dominującym źródłem mojej
wiedzy przez następne dziesięć lat. Po barmicwie rozpocząłem własne, niezależne życie
religijne. Mówiono mi wcześniej, że jako dzieci znajdujemy się pod zwierzchnictwem ojca do
osiągnięcia lat trzynastu; później sami jesteśmy odpowiedzialni za nasze postępowanie.
Dlatego kiedy już osiągnąłem trzynaście lat, zabrano mnie do synagogi, gdzie ojciec
podziękował Bogu za to, że pozbył się odpowiedzialności za moje grzechy.
Nasz dom był bardzo ortodoksyjny. Ojciec był rabinem. Trzy razy dziennie chodził do
synagogi, by się modlić. Zgodnie z Talmudem przestrzegaliśmy żydowskich praw, ponieważ
nasi rodzice pragnęli, aby ich dzieci także podążały w ślady ojców i pozostały tak
ortodoksyjnymi Żydami jak oni. Mieszkaliśmy w małym polskim miasteczku w pobliżu
Warszawy. Mimo, iż 500 żydowskich i 800 polskich rodzin żyło tam obok siebie, byliśmy
oddzieleni przez cztery „chińskie mury”:
1. Ubiór — Żydzi nosili długie czarne „chałaty” i czarne kapelusze nazywane „jidysze hutel”.
Polacy nosili się po europejsku. W naszym środowisku uważano, że noszenie przez Żyda stroju
europejskiego to wielki grzech.
2. Język — Żydzi mówili w jidysz, który jest mieszaniną niemieckiego, hebrajskiego i języków
słowiańskich.
3. Religia — Żydzi modlili się w synagogach, gdzie gromadzono się także na spotkania i
studiowanie Pisma oraz Talmudu. Polacy byli prawie w 100% członkami kościoła rzymskokatolickiego.
4. Zawód — Żydzi byli głównie kowalami, krawcami, szewcami, drobnymi przedsiębiorcami
oraz właścicielami małych sklepików, podczas gdy Polacy zajmowali się głównie uprawą roli i
byli pracownikami rządowymi. Żydom nie przysługiwało prawo do takiej pracy.
Istniały ponadto tysiące innych różnic pomiędzy Żydami i Polakami, takich jak obyczaje,
kultura, sposób zachowania, temperament czy wygląd. Ich zainteresowania, pragnienia i
nadzieje także bardzo się różniły. Trudno wyrazić słowami wszystko to, co nas dzieliło.
Byliśmy dwoma narodami mieszkającymi na tej samej ziemi, pod tym samym pięknym
polskim niebem. Jedliśmy ten sam zdrowy, polski chleb i oddychaliśmy tym samym
powietrzem.
Byliśmy jednak tak od siebie odlegli, jak wschód od zachodu. Gdy miałem sześć lat,
próbowałem przespacerować się poza obszarem żydowskiego getta. Nagle jakiś chłopak rzucił
we mnie kamieniem krzycząc „Żyd, Żyd!” Jako dziecko nie wiedziałem, że Żydzi są
nienawidzeni przez inne nacje. Dlatego byłem bardzo zdziwiony i przerażony. Uciekłem do
matki i opowiedziałem jej całe wydarzenie, zasypując ją gradem pytań:
41
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
— Dlaczego ten chłopak rzucił we mnie kamieniem? Dlaczego nazywa mnie Żydem? Nigdy
wcześniej go nie widziałem. Dlaczego mnie nienawidzi chociaż nigdy przedtem mnie nie
widział?
— Jest chrześcijaninem, a chrześcijanie nienawidzą Żydów. Nawet jeśli cię nie zna, będzie
twoim wrogiem.
— Ale dlaczego jest moim wrogiem? — pytałem.
— Wierzy w to, czego go nauczono. Ksiądz, nauczyciel i rodzice nauczyli go nienawidzić
Żydów. Dlatego nienawidzi cię nawet nie mając ku temu powodu. Kiedy jednak przyjdzie
Mesjasz, będziemy głową, nie ogonem. Wrócimy wtedy do Palestyny i nikt nie będzie nas
więcej prześladował.
— Ale kiedy przyjdzie Mesjasz? — ciągle pytałem.
— Nie znamy dokładnego czasu, lecz pewnego dnia przyjdzie. Wtedy skończą się nasze
cierpienia z rąk chrześcijan.
Nadzieja przyjścia Mesjasza towarzyszyła mi przez całe życie. Dawała mi siłę, by przetrwać
cierpienia i poniżenia ze strony sąsiadów.
Po barmicwie wysłano mnie do wyższej szkoły rabinicznej. Od trzynastego do dwudziestego
drugiego roku życia uczęszczałem do różnych szkół, gdzie głównym przedmiotem nauczania
był Talmud, który składa się z sześćdziesięciu ksiąg omawiających szczegółowo różne aspekty
życia codziennego jak odszkodowania, obchodzenie świąt, małżeństwa, rozwody, modlitwa czy
gospodarka. Księgi są pisane przeważnie w formie dyskursu. Na przykład, pewien rabin
stwierdził, że jajko zniesione w dniu świątecznym można zjeść, a inny powiedział, że takie jajko
nie jest koszerne lecz „trefne”. Talmud, obok podobnych dysput, zajmuje się także
mistycyzmem, metafizyką oraz folklorem.
Jako student Talmudu musiałem znać na pamięć imię każdego rabina, który wypowiadał się
w sprawach odszkodowań, świąt itd. Sam Talmud powstał ok. 1500 lat temu, w czasach
tanaitów (Tanaita: aram. „tana” (nauczyciel) — termin pierwotnie stosowany wobec ludzi,
których zadaniem było nauczenie się na pamięć całej Tory. Później nazywano w ten sposób
mędrców, którym przypisuje się autorstwo Miszny — [przyp. tłum.]) i amoraitów (Amoraita:
aram. „amora” (mówca, interpretator) — określenie uczonego talmudycznego. — [przyp.
tłum.]). Od tej pory napisano tysiące ksiąg komentarzy na jego temat. Najbardziej znane
autorytety w dziedzinie interpretacji Talmudu to Rambam, Tosafot i Raszi, uznany za
największego talmudycznego znawcę i komentatora.
Musiałem znać wszystkie ich opinie i powiedzenia. Ponieważ było tego bardzo dużo, nie
mieliśmy czasu nawet na najbardziej elementarne świeckie przedmioty. Ja, ignorant w
dziedzinie arytmetyki i geografii, w wieku dwudziestu dwóch byłem uznawany za „lamdana”,
czyli człowieka wykształconego w Talmudzie.
1 września 1939 roku wybuchła II Wojna Światowa. Właśnie otrzymałem dyplom rabinacki
zwany „smichą”. Zamierzałem ożenić się i zostać jednym z przywódców religijnych Izraela oraz
używać zdobytej wiedzy, prowadząc moich współbraci drogami tradycji talmudycznej.
Alternatywą było opuszczenie Polski i wyjazd do któregoś z krajów Ameryki Łacińskiej,
ponieważ było tam ogromne zapotrzebowanie na rabinów. Wojna udaremniła jednak
wszystkie moje plany. Jak wszyscy Żydzi w Europie, znalazłem się w śmiertelnym zagrożeniu.
4 września 1939 roku niemieccy żołnierze weszli do naszego miasta. Życie polskich Żydów
42
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
stało się koszmarem. Każdy z nas był skazany na śmierć. W czasie tych potwornych sześciu lat
zginęło sześć milionów Żydów, w tym milion dzieci. Zniszczono w ten sposób jedną trzecią
naszej populacji. To prawda, że współczujące polskie rodziny ratowały Żydów ukrywając ich i
karmiąc, lecz ci wspaniali ludzie byli w zdecydowanej mniejszości.
W maju 1945 dobiegła wreszcie końca wojna, która pochłonęła całą moją rodzinę. Wyszedłem
wtedy z obozu koncentracyjnego z nadzieją na spotkanie z krewnymi. Szukałem wytrwale przez
ogłoszenia i wszelkie możliwe instytucje, lecz ku ogromnej rozpaczy dowiedziałem się, że
wszyscy, których kochałem, stali się ofiarami największego demona w historii ludzkości.
Zostałem całkiem sam w obcym świecie. Zacząłem szukać przyjaciela, lecz nikt nie mógł mi
zastąpić rodziców, siostry i braci. Pogrążony w rozpaczy, wzniosłem oczy ku niebu i zadałem
stare żydowskie pytanie: Dlaczego? Dlaczego jedna trzecia narodu wybranego przez Boga
została wymordowana? Gdzie był Bóg, kiedy małe, niewinne żydowskie dziecko było zabijane
przez oprawców? Dlaczego milczał w takich chwilach? Ponieważ nic nie trzymało mnie już w
Polsce, postanowiłem wyjechać do Stanów Zjednoczonych. Miałem nadzieję, że może tam uda
mi się zapomnieć te straszne lata i rozpocząć nowe życie.
Najpierw musiałem jednak pojechać do niemieckiej strefy okupowanej przez armię
amerykańską. Tam zostałem członkiem grupy syjonistycznej, której celem było
wyprowadzenie Żydów z Polski do Niemiec i Włoch, skąd mogli już swobodnie wyjechać do
Ameryki lub Izraela.
W kwietniu 1946 roku trafiłem do obozu przejściowego w pobliżu granicy austriackiej.
Zarejestrowałem się tam jako rabin i podjąłem pracę. Wydawałem też obozową gazetkę. W
roku 1952 przy- byłem na Rhode Island, gdzie pracowałem jako pomocnik rabina w tamtejszej
synagodze.
Pracowałem jako nauczyciel Talmudu w synagodze, ale mimo to narastał we mnie konflikt.
Ciągle dręczyło mnie pytanie: Dlaczego Bóg pozwolił, aby zginęło sześć milionów Żydów?
Nauczałem rzeczy, co do prawdziwości których miałem poważne wątpliwości. Przekonywałem
swoją kongregację i studentów, że jeżeli chcemy przeżyć i pokonać wrogów, musimy
przestrzegać dnia szabatu. Wiedziałem jednak, że 99% zamordowanych przez Hitlera Żydów
czciło ten dzień, ale to nie uratowało ich przed śmiercią. Nie miałem żadnej pewności, że to,
czego nauczałem, było prawdą. Straciłem także wiarę w talmudyczne legendy, prawa,
argumenty za i przeciw. Szukałem prawdy, lecz nie mogłem jej znaleźć.
W każde święto my, Żydzi, udajemy się do synagogi i modlimy się do Boga, wyznając grzechy
i prosząc o przebaczenie. Mówimy: „To przez nasze grzechy zostaliśmy wygnani z ziemi
ojców”. Wyznawanie grzechów jest bardzo ważną częścią naszych modlitw. Żydowska księga
modlitewna podaje różne rodzaje przewinień, które każdy Żyd musi wyznawać w swych
codziennych modlitwach. Najważniejszym dniem modlitwy jest wigilia święta Jom Kipur. Tego
dnia każdy Żyd, który ukończył 13 lat musi odmówić 45 wyznań zwanych „alchet”. Po tym
wyznaniu całe zgromadzenie nuci „slach lanu” (wybacz nam).
Jednak nawet podczas odmawiania tych modlitw czułem się nieszczęśliwy ponieważ
wiedziałem, że zgodnie z Pismem samo wyznanie nie wystarczy do przebaczenia grzechów. Aby
nastąpiło przebaczenie grzechów, musi zostać złożona ofiara zwana „korban”. W Księdze
Leviticus wielokrotnie wspomina się o tej ofierze, zwłaszcza w Lev (III Mojż). 5, 17-19.
Nie byłem także pewien czy w ogóle modlitwy Jom Kipur miały jakiekolwiek znaczenie w
oczach Boga, widziałem bowiem, że po ich odmówieniu żyliśmy w taki sam grzeszny sposób.
43
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
Wydawało mi się, że kiedy tak wyznawaliśmy swoje grzechy w synagodze, drwiliśmy sobie z
Boga. Mówiliśmy o upamiętaniu lecz tak naprawdę wcale nie mieliśmy tego na myśli.
Wiedziałem że jesteśmy grzesznikami i potrzebujemy bardziej realnego i skutecznego sposobu
przyjścia do Boga.
Mój stan duchowy zaczął przypominać ruinę. Straciłem wiarę w ludzkość oraz w rabiniczne
legendy i nauczanie. Czułem się okropnie wiedząc, iż jako rabin nauczam ludzi tego, w co sam
nie wierzę. Wiedziałem, że nauka Talmudu, powiedzenia, argumenty, scholastyczne debaty,
dzielące włos na czworo komentarze przestarzałych praw, nakazów i przepisów dotyczących
szabatu, świąt, ubioru i obmywań nie ma dla nas żadnego znaczenia. Uświadomiłem sobie
potrzebę posiadania jakiejś realnej podstawowej prawdy, według której moglibyśmy żyć,
postępować i istnieć jako Żydzi. Co jest tą prawdą? Co jest prawdziwą drogą dla nas i dla mnie
osobiście? Nie wiedziałem, a swój naród postrzegałem jako owce bez pasterza. Przekonałem się
osobiście, że 2000 lat nauki talmudycznej, chasydzkiej, kabalistycznej i światowej nie mogły
ocalić nawet jednego żydowskiego dziecka od zagłady. Wiedziałem, iż my, Żydzi, cierpimy za
swój grzech, tak jak czytamy o tym w czasie naszych Świąt. Nie wiedziałem jednak, co jest tym
grzechem.
Pewnej wiosny spacerowałem po Rhode Island. Rozglądałem się dookoła bez żadnego
określonego celu, po prostu korzystałem z wiosennej pogody. Po drodze spostrzegłem grupę
młodych ludzi rozdających w pobliżu sklepu jakieś małe druki. Zwrócili na mnie uwagę i ja
także otrzymałem broszurkę. Ponieważ nie znałem angielskiego, wszedłem do sklepu, by
dowiedzieć się, co też takiego reklamują. Kiedy znalazłem się w środku, ku swemu zdumieniu
odkryłem, że nie ma tam żadnych towarów. Zdziwiony zauważyłem natomiast grupę ludzi
siedzących z pochylonymi głowami i zamkniętymi oczami.
„Co się tutaj dzieje?”, myślałem. Nie wiedziałem, że właśnie w ten sposób modlą się
chrześcijanie. My, Żydzi, modlimy się z otwartymi oczami. Poczekałem, aż skończy się
modlitwa i otworzą oczy. Podszedł do mnie jakiś chłopak i zaczął coś do mnie mówić.
Przebywałem w Ameryce dopiero kilka tygodni i nie znałem jeszcze angielskiego, więc nie
zrozumiałem go. W końcu jakoś udało mi się wyjaśnić, że znam jedynie język niemiecki i
jidysz. Porozumiewając się na migi umówiłem się na następną środę, kiedy to będzie mógł
przyjść ktoś, kto wyjaśni mi po niemiecku, co to za organizacja.
W następną środę umówiony dżentelmen już mnie oczekiwał. Po przyjacielsku wymienił ze
mną uścisk dłoni i zwrócił się do mnie po niemiecku: —To jest misja dla Żydów.
— Co to jest misja? — zapytałem.
— Pan posłał nas do Żydów aby powiedzieć im, że Bóg ich kocha i chce ich zbawić.
— Co rozumiesz przez „zbawić”? Jak możesz w ogóle mówić o miłości po kataklizmie, jaki
przeżyli Żydzi w Europie? — zapytałem, wytrącony nieco z równowagi.
Uśmiechnął się i powiedział:
—Wiem, co czujesz, lecz chrześcijanie, naśladowcy Chrystusa, kochają Żydów, a wszyscy,
którzy ich krzywdzą, nie są chrześcijanami. Ten, który jest Alfą i Omegą chrześcijan jest
miłością, także dla Izraela. Pan nam nakazał pójść najpierw do Żydów.
— Czy ci, którzy nosili krzyże i w swoich domach mieli obrazy świętych, a jednak
organizowali pogromy Żydów w Europie — czy oni nie byli chrześcijanami? Czy kościoły w
Polsce i na Ukrainie nie były źródłem antysemityzmu? Czy to nie księża podżegali swych
44
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
wiernych przeciwko Żydom?
Popatrzył na mnie i rzekł:
— Nasz Pan naucza nas, byśmy kochali swoich nieprzyjaciół i okazywali miłość tym, którzy
nas nienawidzą. Wszyscy nieposłuszni temu nakazowi Pana naszego nie są Jego naśladowcami.
Wręczył mi Nowy Testament w jidysz i powiedział:
— Przeczytaj to, a poznasz prawdziwą naukę Chrystusa.
Wziąłem książeczkę, włożyłem do kieszeni i obiecałem że przeczytam, ponieważ chcę
zobaczyć, o czym naprawdę jest Nowy Testament, bo nie znam go wcale.
Przez następne kilka nocy miałem dużo czytania. Każda linijka, każda strona była dla mnie
wielkim objawieniem. Otwierając Ewangelię Mateusza przeczytałem ze zdziwieniem, że Jezus
pochodził z linii Abrahama i Dawida. Zwróciłem także uwagę, iż na każdej stronie pojawiało
się stwierdzenie „jak napisano” co oznaczało, że było to zapisane w naszych żydowskich
Pismach. Na przykład, w pierwszym rozdziale przeczytałem o przepowiedni narodzin z
dziewicy ponieważ napisano „Oto panna pocznie i porodzi syna i nazwą go Immanuel...” (Iz. 7,
14). W drugim rozdziale przeczytałem o Jego narodzinach w Betlejem, jak napisano:
„Ale ty, Betlejemie w ziemi Judzkiej nie jesteś najmniejszy pośród książąt judzkich, z ciebie
bowiem wyjdzie władca, który będzie rządził narodem mym Izraelem” (Mich. 5,1 - tłum.
własne).
Dowiedziałem się też, o tym, że przyjdzie z Egiptu ponieważ napisano: „... i z Egiptu
powołałem mojego syna.” (Oz. 11, 1). Czytając to zauważyłem na każdej stronie i w każdym
rozdziale od- niesienia do Starego Testamentu. Stało się dla mnie oczywiste, że ta księga zwana
Nowym Testamentem jest w rzeczywistości wypełnieniem Starego Testamentu. Zdałem też
sobie sprawę z tego, iż my, rabini, byliśmy zbyt pochłonięci Talmudem, by zwrócić należytą
uwagę na nasze Święte Pisma. To właśnie tam i wtedy stałem się Żydem wierzącym w Pismo
Święte. Dziękowałem Bogu za doprowadzenie mnie do tej małej misji i zdecydowałem oddać
swoje życie Jezusowi Mesjaszowi.
Działo się to na kilka tygodni przed świętem Paschy. Misjonarz z Rhode Island dał mi adres
pewnego Żyda, który narodził się z Ducha pod wpływem Ewangelii. Udałem się tam z
ciekawością, ponieważ nigdy dotąd nie spotkałem Żyda wierzącego, że Jezus jest Mesjaszem.
Mój rodak powitał mnie słowami „Szalom Aleichem”. Wspólnie czytaliśmy Nowy Testament
w jidysz. Po jakimś czasie powiedział mi o pewnym wierszu pt. „Cierpiący” i przeczytał go na
głos. Potem zapytał: „Jak myślisz, o kim mówi ten wiersz? Kto cierpiał za nasze grzechy? Czyimi
ranami jesteśmy uleczeni?”
Odpowiedziałem iż odnosi się to prawdopodobnie do osoby Jezusa Chrystusa. Wtedy on
powiedział mi, że przeczytany tekst pochodzi z 53 rozdziału Księgi Izajasza.
Wyobraźcie sobie moje zaskoczenie. Okazało się, że nie znałem treści 53 rozdziału Księgi
Izajasza!
Następnego dnia pokazałem ten sam „wiersz” znajomemu rabinowi z Nowego Jorku. On także
nie rozpoznał tego rozdziału. Jedynym wnioskiem, jaki mogłem wyciągnąć było to, iż wielu
rabinów i Żydów nie zna Mesjasza, Zbawiciela Starego i Nowego Testamentu z powodu
nieznajomości Biblii. Zdecydowałem uczynić wszystko, co w mojej mocy, by przybliżyć im
hebrajskie Pisma.
Tego samego wieczora udałem się do misjonarza z Nowego Jorku i powiedziałem mu, że
45
Gdy Żydzi spotykają Mesjasza
wierzę Pismom i w Pana Jezusa. Tam właśnie uklęknęliśmy i modliliśmy się o przebaczenie
grzechów i zbawienie. Uznałem Jezusa za mego osobistego Zbawiciela. Jakże ogromna
nastąpiła we mnie zmiana! Byłem taki szczęśliwy. Odczuwałem pokój i radość jak nigdy dotąd.
Byłem nowym stworzeniem.
Po powrocie do domu wziąłem Pismo Święte i zacząłem czytać 53 rozdział Księgi Izajasza raz
po razie. Gdy tak czytałem, zastanawiałem się, dlaczego wcześniej nie słyszałem o tym
fragmencie. Dlaczego rabini nic mi o nim nie powiedzieli? Stało się dla mnie oczywiste, że my,
Żydzi, nie możemy uważać się za ludzi wierzących Pismu, jeżeli zaprzeczamy temu tekstowi. W
miarę czytania uświadamiałem sobie, że proroctwo Izajasza wyraża wspaniały Boży plan
przebaczenia, pojednania i zbawienia.
Udałem się do Los Angeles i rozpocząłem moją amerykańską edukację. Po zaliczeniu
wszystkich egzaminów wstąpiłem do City College a następnie do Biola College, gdzie
otrzymałem dyplom. Przyjąłem chrzest i zostałem ordynowany na sługę Ewangelii. Teraz
moim najgłębszym pragnieniem jest zanieść Ewangelię Izraelowi, aby i on on mógł przyjąć
swego Mesjasza i odziedziczyć życie wieczne. Mesjasz powiedział: „Ja jestem drogą, prawdą i
życiem, nikt nie przychodzi do Ojca, tylko przeze Mnie.” (Jan 14, 6).
Od kiedy zostałem zbawiony czułem, iż samemu poznać Światło to zbyt mało. Ogarnęło mnie
ogromne pragnienie, by wszyscy Żydzi uwierzyli w Mesjasza Izraela. Przekonałem się, że nie
będzie to łatwe. Ci, którzy nie uwierzyli, sprzeciwiają się zwiastowaniu wspaniałej Dobrej
Nowiny moim braciom. Znałem ich uprzedzenie wobec Ewangelii i światowy sposób myślenia.
Wiedząc, że zmaganie nie będzie łatwe, zdecydowałem się rozpocząć Bożą pracę.
Interesowało mnie coraz bardziej rozpowszechnianie prawdy pośród Żydów wprowadzonych
w błąd przez swoich „pasterzy”. Byli oni ślepymi przywódcami zainteresowanymi swoim
dobrobytem, a nie losem błądzącego narodu.
Byłem pewien, że skoro Bóg powołał mnie do służby, to będzie mnie chronił i pomoże nieść
światło do tych, którzy nigdy nie słyszeli prawdziwej historii o Chrystusie. Ogromna siła
wewnętrzna pchnęła mnie do pracy — a był nią sam Duch Święty. Powiedział mi: „Nakarm
moje owce”, a ja odpowiadałem, „Oto jestem. Chcę udać się do domu Izraela ukochanego tak
bardzo przez Ojca i powiedzieć im o prostym lecz pewnym planie zbawienia.”
Widziałem zmęczonych i nieszczęśliwych Żydów błądzących po omacku w ciemnościach,
szukających prawdy. Nie było jednak nikogo, kto by im o niej powiedział. Dlatego tym bardziej
byłem zdeterminowany, by iść i ogłaszać Ewangelię zmęczonym i o zbolałym sercu. Jezus
powiedział: „Pójdźcie do mnie wszyscy, którzy jesteście spracowani i obciążeni, a Ja wam dam
ukojenie.”
Wzywam wszystkich rabinów, przywódców narodu żydowskiego oraz obywateli Izraela:
Wróćcie do naszych proroków, do naszego Boga i jego Namaszczonego.
„Chodźcie więc, a będziemy się prawować — mówi Pan! Choć wasze grzechy będą czerwone
jak szkarłat, jak śnieg zbieleją; choć będą czerwone jak purpura, staną się białe jak wełna” (Iz.
1,18)
46